Friday, 29 November 2019

ပါရာဇိကဏ် ဒု-နေ့, တန်ဆောင်မုန်းလကွယ်, ၁၃၈၁-ခု။


မန္တလေးမြို့, မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
စာချတန်း။   ပါရာဇိကကဏ္ဍဋ္ဌကထာ (ဒုတိယနေ့) မေးခွန်း
၁၃၈၁-ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် (၁၅) ရက် (၂၆၊ ၁၁၊ ၂၀၁၉) အင်္ဂါနေ့
ခွင့်ပြုချိန်။   -နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီမှ ညနေ -နာရီအထိ 

(က) တီသု စေတေသု တိဿော သိက္ခာ တီဏိ ပဟာနာနိ စတုဗ္ဗိဓော ဂမ္ဘီရဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။
( ) တထာ ဟိ ဝိနယပိဋကေ ဝိသေသေန အဓိသီလသိက္ခာ ဝုတ္တာ, သုတ္တန္တပိဋကေ အဓိစိတ္တသိက္ခာ။
( ) အဘိဓမ္မပိဋကေ အဓိပညာသိက္ခာ။

၁။ သင်္ချာသဒ္ဒါတို့၏ သင်္ချေယျသရုပ် ပေါ်လွင်စေလျက် (က) ဝါကျကို အနက်ပေးခဲ့ပါ။
၂။ () စသောဝါကျတို့ကို သာဘောဂပုစ္ဆာကျမ်းတက်၍ () ဝါကျကို အနုသန္ဓေ ကျမ်းတက်ပြပါ။ (ဝါကျတက်မလို)
၃။ () စသောဝါကျတို့ကို ပြည့်စုံစွာ အကြောင်းပြ၍ ဝါကျအမည်များ ပေးခဲ့ပါ။
၄။ ပိဋကပုဒ်ကို ဝိဂ္ဂဟပြု၍ ဉာသ်နည်းအရ ကောက်ပြခဲ့ပါ။
၅။ ဂမ္ဘီရ၊ ဝိသေသ၊ သုတ္တ၊ စိတ္တ၊ ပဟာန-ပုဒ်တို့ကို ဓာတု, ပစ္စယ, လိင်္ဂ, ဂဏ, ကာရန္တတို့ဖြင့် ဝေဖန်ပြပါ။
၆။ ဒီဃနိကာယောတိ ဒီဃပ္ပမာဏာနံ သုတ္တာနံ သမူဟတော နိဝါသတော - သံဝဏ္ဏနာတို့ကို အာဘောဂနှင့်တကွ အကြောင်းပြကာ သံဝဏ္ဏနာအမည်များ ပေးပြပါ။
၇။ ဂမ္ဘီရဘာဝေါ/ ဂဘီရဘာဝေါ၊ ဝေဒိတဗ္ဗော/ဝေဒိတဗ္ဗာ-တို့ကို ပါဌဝိနိစ္ဆယ ချပြခဲ့ပါ။ 
၈။ ဝိသေသေန အဓိသီလသိက္ခာ- နည်း, ဥပစာတို့ကို ဆိုရိုးကျ ရေးသားခဲ့ပါ။ 
၉။ ထိုမောဃပုရိသတို့သည် ထိုပါဠိကို သင်ယူပြီး၍ ထိုပါဠိတို့၏ ပညာဖြင့် အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို (ဝါ) အကျိုးကို မစူးစမ်း, မစိစစ်ကြကုန်။ ထိုမောဃပုရိသတို့၏ (ဝါ) တို့သည် ထိုပါဠိတို့သည် ပညာဖြင့် အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို မစူးစမ်းကုန်လတ်သော် (ဝါ) မစူးစမ်းကုန်သော ထိုသူတို့၏ ထိုပါဠိတို့သည် အကြွင်းမဲ့ ရှုဆင်ခြင်တတ်သော ဉာဏ်ကို မခံ့ကုန်-ဟူသော မြန်မာပြန်ကို ပါဠိစုဏ္ဏိယ စီကုံးခဲ့ပါ။
၁၀။ ဝုတ္တာ- ဓာတွတ္ထအရကို ကိုယ်ပြု၍ ခန္ဓောတရဏဟာရနေတ္တိနည်း ထုတ်ပြပါ။

တစ်ပုစ္ဆာလျှင် (၁၀) မှတ်စီ



မန္တလေးမြို့, မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
စာချတန်း။    ပါရာဇိကကဏ္ဍဋ္ဌကထာ (ဒုတိယနေ့) အဖြေ
၁၃၈၁-ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် (၁၅) ရက် (၂၆၊ ၁၁၊ ၂၀၁၉) အင်္ဂါနေ့
ခွင့်ပြုချိန်။   -နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီမှ ညနေ -နာရီအထိ 

ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၁။ စ၊ သိက္ခာပဟာနဂမ္ဘီရဝဉ္စ-ဟူသော ပုဒ်တို့၏ အဖွင့်ကို ဆိုဦးအံ့။ တီသုပိ၊ ဝိနယပိဋက, သုတ္တန္တပိဋက, အဘိဓမ္မပိဋကအားဖြင့် သုံးပါးလည်းဖြစ်သော။ ဧတေသု ပိဋကေသု၊ ဤပိဋကတို့၌။ တိဿော၊ အဓိသီလ, အဓိစိတ္တ, အဓိပညာတို့၏အစွမ်းအားဖြင့် သုံးပါးကုန်သော။ သိက္ခာ စ၊ သိက္ခာတို့ကိုလည်းကောင်း။ တီဏိ၊ ဝီတိက္ကမပဟာန်, ပရိယုဋ္ဌာနပဟာန်, အနုသယပဟာန်တို့၏အစွမ်းအားဖြင့် သုံးပါးကုန်သော။ ပဟာနာနိ စ၊ ပဟာန်တို့ကိုလည်းကောင်း။ စတုဗ္ဗိဓော၊ ဓမ္မ, အတ္ထ, ဒေသနာ, ပဋိဝေဓတို့၏ အစွမ်းအားဖြင့် လေးပါးကုန်သော အပြားတို့ရှိသော။ ဂမ္ဘီရဘာဝေါ စ၊ နက်နဲကုန်သည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ ဝေဒိတဗ္ဗော၊ သိအပ်၏။

---------------------------------------------------------------------------

ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၂။ () စသောဝါကျတို့ကို သာဘောဂပုစ္ဆာကျမ်းတက်ပုံ 
အရှင်အဋ္ဌကထာဆရာ- ဆရာသည် (က)ဝါကျဖြင့် ပိဋကသုံးပုံတို့၌ သိက္ခာသုံးရပ်, ပဟာန်သုံးမျိုး, ဂမ္ဘီရလေးပါးတို့ကို သိအပ်၏-ဟု ဖွင့်ဆိုတော်မူ၏။ (ဌပနာ) (သရုပ်ဖော်၍ ဌပနာထားပါကလည်း အမှတ်ပေးရန်)
ထိုတွင် သိက္ခာသုံးရပ်လုံးကို ဝိနည်းပိဋက၌ ဟောတော်မူပါသလော။ (ဝါ) အဓိသီလသိက္ခာကို ပိဋကသုံးပါးလုံး၌ ဟောတော်မူပါသလော။ (အာဘော်)
အဘယ်သီလကို အဘယ်ပိဋက၌ အထူးအားဖြင့် ဟောတော်မူပါသနည်း။ (ပုစ္ဆာ) ဤသို့မေးဖွယ်ရှိ၍ ထိုအမေးကို ဖြေကြားတော်မူလိုသော အဋ္ဌကထာဆရာသည် () စသောဝါကျတို့ကိုမိန့်။
အဓိပ္ပါယ်ကား- ()စသော ဝါကျတို့ဖြင့် သိက္ခာသုံးရပ်လုံးကို ဝိနည်းပိဋက၌ ဟောတော်မူသည်ကား မဟုတ်ပါ။
စင်စစ်သော်ကား အဓိသီလသိက္ခာကို ဝိနည်းပိဋက၌ အထူးအားဖြင့် ဟောတော်မူပါ၏ဟု ငါပြဆိုပါ၏ဟူလို။ (-မှတ်)
() ဝါကျ အနုသန္ဓေကျမ်းတက်
ဤသို့ () ဝါကျဖြင့် ဝိနည်းပိဋက, သုတ္တန်ပိဋကတို့၌ အထူးအားဖြင့် ဟောတော်မူအပ်သော သီလတို့ကို အကျဉ်းအားဖြင့် ပြဆိုတော်မူပြီး၍ ယခုအခါ၌ အဘိဓမ္မာပိဋက၌ အထူးအားဖြင့် ဟောတော်မူအပ်သော သီလကို အကျဉ်းအားဖြင့် ဖွင့်ပြတော်မူလိုသော အဋ္ဌကထာဆရာသည် () ဝါကျကို မိန့်။ (-မှတ်)
ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၃။ () စသောဝါကျတို့သည် တိဿော သိက္ခာ-ပုဒ်တို့၏ အကျယ်ကို ချဲ့ပြသောကြောင့် ဝိတ္ထာရဝါကျ။ (ဒဠှီကြံကလည်း အမှတ်ပေးရန်) ထို ၍ (က) ဝါကျသည် သင်္ခေပ/ဒဠှိယဝါကျ။
() ဝါကျသည် ဝိနည်းပိဋက, သုတ္တန်ပိဋကတို့၌ ဟောအပ်သောသီလမှတပါး အဘိဓမ္မာပိဋက၌ ဟောအပ်သော သီလကို ပြဆိုသောကြောင့် ပက္ခန္တရဝါကျ။ ထို-() ဝါကျသည် ပက္ခဝါကျ။

---------------------------------------------------------------------------

ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၄။ ပိဋီယတိ သဒ္ဒီယတိ ပရိယာပုဏီယတီတိ ပိဋကံ။ (ကမ္မသာဓ်) 
ယံ ဝိနယာဒိကံ၊ အကြင်ဝိနည်းအစရှိသည်တို့ကို။ သေယျတ္ထိကေန၊ လောကုတ္တရာတရားကို အလိုရှိသောသူသည်။ ပိဋီယတိ သဒ္ဒီယတိ ပရိယာပုဏီယတိ၊ သင်ယူအပ်၏။ ဣတိ တသ္မာ၊ တံ ဝိနယာဒိကံ၊ ပိဋကံ၊ မည်၏။ 
ပိဋီယတိ သဒ္ဒီယတိ ပရိယာပုဏီယတီတိ-ကား ကမ္မသာဓနကိတ်ဝိဂြိုဟ်။ ပိဋကံ-ကား ကမ္မသာဓနကိတ်ပုဒ်။ ပိဋဓာတ်+ဏွုပစ္စည်း။
ပိဋဓာတ်အရ ကတ္တုဋ္ဌကြိယာကား ကိုးပါးသော လောကုတ္တရာတရားကို အလိုရှိသောသူ၏ သန္တာန်၌ သဒ္ဓါ, ဝီရိယ, သတိ-စသည်ပြဓာန်းသော ကုသိုလ်စိတ္တုပ္ပါဒ်သည် မုချအားဖြင့် ရ၏။
ကမ္မဋ္ဌကြိယာကား ထိုစိတ္တုပ္ပါဒ်အား တပ်သော ပိဋကဒြဗ်၏ အာရမ္မဏပစ္စယသတ္တိသည် ဖလူပစာ။
ဏွုပစ္စည်း၏အရကား ထိုမုချ, ဖလူပစာအားဖြင့် မှတ်အပ်သော အာရမ္မဏပစ္စယသတ္တိမန္တဖြစ်သော ဝိနည်းစသော ပိဋကဒြဗ်ရ၏။

(တနည်း)
ပိဋီယတိ သင်္ဃာဋီယတိ တံ တဒတ္ထော ဧတ္ထာတိ ပိဋကံ။ (အဓိကရဏသာဓ်)
ဧတ္ထ၊ ဤဝိနည်းစသည်၌။ တံ တဒတ္ထော၊ ထိုထိုအကျိုးစီးပွါးကို။ ဝါ၊ ထိုထိုအနက်ကို။ ဘဂဝတာ၊ သည်။ ပိဋီယတိ သင်္ဃာဋီယတိ၊ ပေါင်းအပ်၏။ ဣတိ တသ္မာ၊ ထိုသို့ အကျိုးစီးပွါး (ဝါ) အနက်ကို ပေါင်းအပ်ရာ၏ အဖြစ်ကြောင့်။ တံ၊ ထိုဝိနည်းစသည်သည်။ ပိဋကံ၊ မည်၏။
ပိဋီယတိ သင်္ဃာဋီယတိ တံ တဒတ္ထော ဧတ္ထာတိ-ကား အဓိကရဏသာဓန ကိတ်ဝိဂြိုဟ်။ ပိဋကံ-ကား အဓိကရဏသာဓနကိတ်ပုဒ်။ ပိဋဓာတ်+ဏွု-ပစ္စည်း။
ပိဋဓာတ်၏အရ ကတ္တုဋ္ဌကြိယာကား မြတ်စွာဘုရား၏ ဒေသနာဉာဏ်ပြဋ္ဌာန်းသော စိတ္တုပ္ပါဒ်သည် မုချ။
အဓိကရဏဋ္ဌကြိယာကား ထိုအားတပ်သော (မနသာဝဝတ္ထိတ) ပိဋက၏ အာရမ္မဏပစ္စယသတ္တိသည် ဖလူ။
ဏွု-ကား ထို-သော ဝိနည်းစသော (မနသာဝဝတ္ထိတ) ပိဋကဒြဗ်ရ၏။
(တနည်းနည်းမှန်လျှင် အမှတ်ပြည့်ပေးပါ။)

ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၅။ ဂမ္ဘီရ- ဂမု-ဓာတ်/-ဘိဒိ-ဓာတ်/ဂစ္ဆန္တ-ဘီဓာတ်+ ဤရ/ကီရ-ပစ္စည်း။ ပုလ္လိင်၊ ပုရိသာဒိဂိုဏ်း။ အကာရန္တ။
ဝိသေသ- ဝိ-သိသဓာတ်+ဏပစ္စည်း။ ပုလ္လိင်, ပုရိသာဒိဂိုဏ်း, အကာရန္တ။
သုတ္တ- သု-တာဓာတ်+တပစ္စည်း။ နပုလ္လိင်။ စိတ္တာဒိဂိုဏ်း။ အကာရန္တ။
စိတ္တ- စိန္တ/စိ-ဓာတ်+-ပစ္စည်း။ စိတ-တာ/စိတ္တဓာတ်+အပစ္စည်း။ နပုလ္လိင်၊ စိတ္တာဒိဂိုဏ်း၊ အကာရန္တ။
ပဟာန--ဟာဓာတ်+ယုပစ္စည်း။ နပုလ္လိင်, စိတ္တာဒိဂိုဏ်း, အကာရန္တ။




---------------------------------------------------------------------------




ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ-၆။ ဒီဃပ္ပမာဏာနံ သုတ္တာနံ-ဖြင့် ဒီဃနိကာယော-ဝယ် ဒီဃအရ ရှည်သောဂုဏ်ကို မယူရ၊ အရှည်အနက်ကို လွန်သော ရှည်သောပမာဏရှိသော သုတ္တန်ဒြဗ်ကို ဂုဏူပစာအားဖြင့် ယူ-သိစေပါသည်။ (သရုပ်ကြားအဘိဓေယျတ္ထ) (-မှတ်)
(တနည်း) ဒီဃ-ကား ဒီဃပုဒ်+ဏပစ္စည်း။ ဏပစ္စည်း၏ ပမာဏတဒ္ဓိတ်အနက်၌ သက်-လည်းကောင်း။ (ပစ္စယတ္ထ) ယင်းအားလျော်စွာ ဒီဃပ္ပမာဏာနီတိ ဒီဃာနိ-ဟု ဝစနတ္ထပြု-လည်းကောင်း။ (အဘိဓာနတ္ထသံဝဏ္ဏနာ) ဒီဃမည်ခြင်း၏ အကြောင်းသကတ်ကိုလည်းကောင်း။ (သကတ္ထ)
(တနည်း) ဒီဃ-ကား ဒီဃပုဒ်+ဏပစ္စည်း။ ဏပစ္စည်း၏ အဿတ္ထိတဒ္ဓိတ်အနက်၌ သက်-၊ ယင်း-စွာ ဒီဃံ ဧတေသံ အတ္ထီတိ ဒီဃာနိ-ဟု ဝစနတ္ထပြု။ အကြောင်းသကတ် သိစေပါသည်။(တနည်းနည်းမှန် ၃-မှတ်)
သမူဟတော နိဝါသတော စ-ဖြင့် ဒီဃနိကာယော-ဝယ် နိကာယသဒ္ဒါသည် ရုဠှီ၏အစွမ်းအားဖြင့် သမူဟအနက်, နိဝါသအနက်ကို ဟော၏-ဟု သိစေပါသည်။ (နာမလိင်္ဂတ္ထ၊ သဒ္ဒတ္ထ၊ အဘိဓေယျတ္ထ) (-မှတ်)
တစ်ဝါကျလုံးဖြင့် ဒီဃနိကာယော-ကား ဒီဃပုဒ်, နိကာယပုဒ်၊ ယင်းနှစ်ပုဒ်၏ ဆဋ္ဌီတပ္ပုရိသ်သမာသ်၏ အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း။ (သမာသလိင်္ဂပဒသံဝဏ္ဏနာ)၊ ယင်းသမာသ်၏ ဆဋ္ဌီအနက်ကို ဟော-လည်းကောင်း၊ (သမာသလိင်္ဂတ္ထ) ယင်းအားလျော်စွာ ဒီဃာနံ နိကာယော ဒီဃနိကာယော-ဟု ဝစနတ္ထပြု-လည်းကောင်း (အဘိဓာနတ္ထ၊ သမာသလိင်္ဂပဒတ္ထသံဝဏ္ဏနာ) အကြောင်းသကတ် သိစေပါသည်။ (-မှတ်)

ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ-၇။ ဂမ္ဘီရဘာဝေါ/ ဂဘီရဘာဝေါ-နှစ်ပါဌ်လုံး သင့်ပါသည်။
အကြောင်းကား ဂမ္ဘီရော-ကား ဂမဓာတ်+ကီရပစ္စည်း။ (ကအနုဗန်ရှိသော ဤရ) ဓာတ်၏အဆုံး၌ ဘ-အက္ခရာ လာ၊ မ-ကို ဘ-သို့ကပ်။ မ္ဘ-ကို ဤသို့ကပ်။ ဂမ္ဘီရပြီး၏။ ဓာတွန် မ-ကို ချေလျှင် ဂမ္ဘီရပြီး၏။ ထို့ကြောင့် နှစ်ပါဌ်သင့်ပါသည်။ 
(တနည်း) ဂမုဓာတ်, ဘီဓာတ်+ဤရပစ္စည်း။ (ဝါ) ဂေါ-ဘီ+ဤရပစ္စည်းဖြင့် ပြီးသောကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဂဘီရနိန္နဂမ္ဘီရာ-ဟု အဘိဓာန်၌ လာသောကြောင့်လည်းကောင်း နှစ်ပါဌ်သင့်ပါသည်။ (-မှတ်။ တနည်းနည်းမှန်လျှင်ပေးပါ။)

ဝေဒိတဗ္ဗော/ ဝေဒိတဗ္ဗော
ဝေဒိတဗ္ဗောပါဌ်သာ သင့်သည်။
အကြောင်းကား ‘‘ကံ, ကတ္တားများ၊ လိင်, ဝုစ်ပြား၍၊ ထားသည့်ကြိယာ၊ လိင်, ဝုစ်မှာကား၊ နောက်ဖျားရှိငြား၊ ကံ, ကတ္တားနှင့်၊ တူငြားအမှန်၊ ထားကြရန်’’-ဟူသော နိယံ။ ‘‘နှစ်, သုံး, လေး, ငါး၊ ကံ, ကတ္တားနှင့်၊ ထားသည့်အရာ၊ ကြိယာကား၊ ရှေ့မှာ နောက်ဖျား၊ ကံ, ကတ္တားနှင့်၊ ရငြားလိင်, ဝုစ်၊ အတူတည်း’’ဟူသော နိယံတို့ကို ထောက်၍ ဂမ္ဘီရဘာဝေါ-ဟူသော နောက်ဖျားကံပုဒ်ကို ကြည့်၍ ထားရသောကြောင့်တည်း။ (-မှတ်) 
(နိယံတစ်ခုခုမှန်လျှင် ပေးပါ။)

---------------------------------------------------------------------------

ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ-၈။ ဝိသေသန အဓိသီလသိက္ခာ-၌ ဧကဒေသူပစာ
အစိတ်ဖြစ်သော အဓိသီလသိက္ခာ၏ အဓိသီလသိက္ခာ-ဟူသောအမည်ကို အပေါင်းဖြစ်သော အဓိသီလသိက္ခာ, အဓိစိတ္တသိက္ခာ, အဓိပညာသိက္ခာတို့၌ တင်စား၍ အပေါင်းဖြစ်သော အဓိသီလသိက္ခာ, အဓိစိတ္တသိက္ခာ, အဓိပညာသိက္ခာတို့ကို အဓိသီလသိက္ခာ-ဟု ဆိုသောကြောင့် ဧကဒေသူပစာ။
ယေဘုယျနည်း- ဌာနီဖြင့် ဌာနကိုမှတ်၍ အများကိုဆိုသဖြင့် အနည်းကိုလည်း ရသောနည်းသည် ယေဘုယျနည်းမည်၏။ ပြယုဂ်ကား အဓိသီလသိက္ခာ-ဟူသည်တည်း။
ဤ၌ အဓိသီလသိက္ခာ-ဟူသောနည်းသည် အဓိသီလသိက္ခာ-ဟူသောဌာနီဖြင့် ဝိနယပိဋကဟူသော ဌာနကိုမှတ်၍ အဓိသီလသိက္ခာဟူသော အများ (အထူး)ကို ဆိုသဖြင့် အဓိစိတ္တသိက္ခာ, အဓိပညာသိက္ခာ-ဟူသော အနည်းကိုလည်း ရသောကြောင့် ယေဘုယျနည်းမည်၏။ (ဥပလက္ခဏနည်းလည်း အမှတ်အနည်းငယ် လျှော့၍ ပေးပါ။)
ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ-၉။ တေ တံ ဓမ္မံ ပရိယာပုဏိတွာ တေသံ ဓမ္မာနံ ပညာယ အတ္ထံ အတ္ထံ န ဥပပရိက္ခန္တိ။ တေသံ တေ ဓမ္မာ ပညာယ အတ္ထံ အနုပပရိက္ခိတံ န နိဇ္ဈာနံ ခမန္တိ။


---------------------------------------------------------------------------


ပါ-ဒုနေ့-အဖြေ-၁၀။ ဩတရဏဟာရဟူသော်ကား- ဩတာရီယန္တိ အနုပဝေသီယန္တိ ဧတေန သုတ္တာဂတဓမ္မာ ခန္ဓာဒီသူတိ ဩတရဏော၊ ဩတရဏော စ သော ဟာရော စာတိ ဩတရဏဟာရော။-ဟူသော ဝစနတ္ထနှင့်အညီ သုတ်၌လာသောတရားတို့ကို ခန္ဓာ, အာယတန, ဓာတ်, ဣန္ဒြေ, ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်တို့၌ ထည့်သွင်းကြောင်းဖြစ်သောကြောင့် ဩတရဏဟာရမည်၏။ 
အဘယ်သို့ ထည့်သွင်းသနည်းဟူမူကား-
ဝုတ္တာ၌ ဝစဓာတ်အရ ဘုရားရှင်၏သန္တာန်၌ဖြစ်သော သောမနဿသဟဂုတ် မဟာကြိယာဉာဏသမ္ပယုတ် အသင်္ခါရိကစိတ်၊ စေတသိက် (၃၅)ပါးကိုယူ၍ ထိုတွင် ဝေဒနာသည် ဝေဒနာက္ခန္ဓာမည်၏။ သညာသည် သညာက္ခန္ဓာမည်၏။ ဝေဒနာ, သညာမှကြွင်းသော စေတသိက် (၃၃) ခုသည် သင်္ခါရက္ခန္ဓာမည်၏။ သောမနဿသဟဂုတ် မဟာကြိယာဉာဏသမ္ပယုတ် အသင်္ခါရိကစိတ်သည် ဝိညာဏက္ခန္ဓာမည်၏။ ဤသို့လျှင် ခန္ဓာ၌ ထည့်သွင်းရေတွက်ခြင်းသည် ခန္ဓောတရဏဟာရမည်၏။ 

Wednesday, 27 November 2019

အဋ္ဌသာလိနီ ဒု-နေ့, တန်ဆောင်မုန်းလကွယ်, ၁၃၈၁-ခု။





မန္တလေးမြို့, မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
စာချတန်း။   အဋ္ဌသာလိနီ အဋ္ဌကထာ (ဒုတိယနေ့) မေးခွန်း
၁၃၈၁-ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် (၁၅) ရက် (၂၆၊ ၁၁၊ ၂၀၁၉) အင်္ဂါနေ့
ခွင့်ပြုချိန်။   -နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီမှ ညနေ -နာရီအထိ 

(က) အယမ္ပိ ဓမ္မော ဓမ္မာတိရေကဓမ္မဝိသေသဋ္ဌေန အဘိဓမ္မောတိ ဝုစ္စတိ၊
(ခ) သုတ္တန္တဉှိ ပတွာ ပဉ္စက္ခန္ဓာ ဧကဒေသေနေဝ ဝိဘတ္တာ, န နိပ္ပဒေသေန။
(ဂ) အဘိဓမ္မံ ပတွာ ပန သုတ္တန္တဘာဇနီယအဘိဓမ္မဘာဇနီယပဉှပုစ္ဆကနယာနံ ဝသေန နိပ္ပဒေသတော ဝိဘတ္တာ။
(ဃ) တထာ ဒွါဒသာယတနာနိ။

၁။ (ဃ) ဝါကျကို တထာ-သဒ္ဒါ အနုကဍ္ဎနအနက် ပေါ်လွင်စေလျက် အနက်ပေးပါ။
၂။ (ဂ) ဝါကျကို ဌပနာပါပနာဒိပဉ္စက ကျမ်းတက်ပါ။
၃။ (ခ) စသောဝါကျတို့ဖြင့် ပယ်အပ်သောဒေါသတို့ကို အကြောင်းပြလျက် ဖြေဆိုပါ။
၄။ နိပ္ပဒေသေန-ကို အစိတ်+အပေါင်း ဝိဂ္ဂဟပြုပြီး ဗျုပ္ပတ္တိစတုက္ကကို အဘိဓာန်ဋီကာနည်းအတိုင်း ထုတ်ပြပါ။
၅။ ဝိဘတ္တာ, ဒွါဒသ, ပတွာ၊ တထာ၊ နိပ္ပဒေသတော-တို့ကို လိင်, ဂိုဏ်း, ကာရန္တ, ပဒ ခွဲပြပါ။
၆။ (က) ဝါကျကို အာဘော်, သံဝဏ္ဏနာ တွဲစပ်ဖော်ပြခဲပါ။
၇။ ဧကဒေသေနေဝ-၌ ဧဝသဒ္ဒါ၏ ဂဟေတဗ္ဗတ္ထစသည်ထုတ်ပြီး (ခ) ဝါကျ၌ (ခ) ဝါကျ၌ ဟိ (ခ) ဝါကျ၌ ပန-သဒ္ဒါတို့၏ အနက်တို့ကို ဖော်ပြပါ။
၈။ (ခ) ဝါကျ ဝိဘတ္တာ-၌ ဓာတ်အရကို ကိုယ်ပြု၍ ကြိယာငါးတန် ထုတ်ပြခဲ့ပါ။
၉။ ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇနစိတ်၏ လက္ခဏာဒိစတုက္ကကို ထုတ်ပြပါ။
၁၀။ (က) ဝါကျ ဝုစ္စတိ-ကြိယာ၏ ကံပုဒ်အရ, ဓာတ်အရတို့ကို အသီးသီးကောက်ပြပြီး ပစ္စည်း, ပစ္စယုပ္ပန်ဖြစ်ပုံကို ရေးခဲ့ပါ။

တစ်ပုစ္ဆာလျှင် (၁၀) မှတ်စီ






မန္တလေးမြို့, မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
စာချတန်း။   အဋ္ဌသာလိနီအဋ္ဌကထာ (ဒုတိယနေ့) အဖြေ
၁၃၈၁-ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် (၁၅) ရက် (၂၆၊ ၁၁၊ ၂၀၁၉) အင်္ဂါနေ့
ခွင့်ပြုချိန်။   -နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီမှ ညနေ -နာရီအထိ 
နီ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၁။ တထာ၊ ထို့အတူ။ သုတ္တန္တံ၊ သို့။ ပတွာ၊ ရောက်၍။ ဒွါဒသာယတနာနိ၊ တို့ကို။ ဧကဒေသေနေဝ၊ သာလျှင်။ ဝိဘတ္တာနိ၊ ကုန်၏။ နိပ္ပဒေသေန၊ အကြွင်းမရှိသောအားဖြင့်။ န ဝိဘတ္တာနိ၊ အပ်ကုန်။ ပန၊ အထူးကို ဆိုဦးအံ့။ အဘိဓမ္မံ၊ သို့။ ကတွာ၊ ရောက်၍။ သုတ္တန္တဘာဇနီယအဘိဓမ္မဘာဇနီယပဉှာပုစ္ဆကနယာနံ၊ တို့၏။ ဝသေန၊ ဖြင့်။ နိပ္ပဒေသတော၊ ဝိဘတ္တာနိ၊ အပ်ကုန်၏။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ အယမ္ပိ ဓမ္မော၊ ကိုလည်း။ ဓမ္မာတိရေကဓမ္မဝိသေသနတ္ထေန၊ သုတ္တန်ပါဠိတို့ထက် လွန်သော ပါဠိဟူသောအနက်, သုတ္တန်ပါဠိတို့ထက် ထူးပြားဆန်းကြယ်သော ပါဠိ-ဟူသောအနက်ကြောင့်။ အဘိဓမ္မော၊ မည်၏။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဝုစ္စတိ၊ အပ်၏။ 
မှတ်ချက်။ ပါဌသေသများ, လိုက်ပုဒ်များ အပြည့်အစုံပါမှသာ အမှတ်ပြည့်ပေးရန်။
---------------------------------------------------------------------------
နီ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၂။ (ဂ)ဝါကျ ဌပနာပါပနာဒိ ပဉ္စကကျမ်းတက်ပုံ----
အရှင်အဋ္ဌကထာဆရာ ဆရာသည် (ခ) ဝါကျဖြင့် သုတ္တန်သို့ရောက်လျှင် ခန္ဓာငါးပါးတို့ကို တစိပ်တဒေသအားဖြင့်သာလျှင် ဝေဘန်အပ်ကုန်၏၊ အကြွင်းမရှိသောအားဖြင့် မဝေဘန်အပ်ကုန်-ဟု ဖွင့်ဆိုတော်မူ၏။ ထိုသို့သာဆိုချေသော် အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင်လည်း သုတ္တန်သို့ ရောက်သည့်နည်းတူ တစိပ်တဒေသအားဖြင့်သာလျှင် ဝေဘန်အပ်ကုန်၏၊ အကြွင်းမရှိသောအားဖြင့် မဝေဘန်အပ်ကုန်-ဟူသောအနက်သည် ရောက်ရာ၏၊ (အနုလောမပါပနာ)
စင်စစ်တမူကား- အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင်လည်း သုတ္တန်သို့ရောက်သည့်နည်းတူ တစိပ်တဒေသအားဖြင့်သာလျှင် ဝေဘန်အပ်ကုန်၏၊ အကြွင်းမရှိသောအားဖြင့် မဝေဘန်အပ်ကုန်၏-ဟူသော အနက်သည် မရောက်သင့်၊ (ပဋိလောမပါပနာ)
ထိုသို့မရောက်သင့်လေသောကြောင့် (ရောပနာပါဒကဟိတ်)
အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင် ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကို ပြဆိုသင့်သေး၏၊ (အနုလောမရောပနာ)
အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင် ဝေဘန်ပုံ, ဝေဘန်နည်းကို မပြဆိုပဲ မနေသင့် မနေတန်၊ (ပဋိလောမရောပနာ) အကယ်၍ အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင် ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကို မပြဆိုဘဲ နေချေသော် အဗျာပိတဒေါသ အပရိပုဏ္ဏဒေါသ သင့်ရောက်ရာ၏၊ အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင် ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကား အဘယ်ပါနည်း? ဤသို့ ပါပနာဒိပဉ္စကဖြင့် မေးဖွယ်ရှိ၍ ထိုအမေးကို ဖြေကြားတော်မူလိုသော အဋ္ဌကထာဆရာသည် (ဂ) ဝါကျကို မိန့်။ (၇-မှတ်)
အဓိပ္ပါယ်ကား (ဂ) ဝါကျဖြင့် အဘိဓမ္မာသို့ရောက်လျှင် သုတ္တန္တဘာဇနီယနည်း, အဘိဓမ္မဘာဇနီယနည်း, ပဉှာပုစ္ဆကနည်းတို့၏ အစွမ်းအားဖြင့် အကြွင်းမရှိသောအားဖြင့် ဝေဘန်အပ်ကုန်၏-ဟူသော အဘိဓမ္မာ၌ ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကို ငါပြဆိုသည်သာဖြစ်သောကြောင့် သင်တင်တိုင်းသော အဗျာပိတ အပရိပုဏ္ဏဒေါသ ငါ့အား မရောက် ကင်းစင်လွင့်ပျောက်ပါ၏ ဟူလိုသော်။ (၃-မှတ်)
နီ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၃။ (က) ဝါကျကိုသာဆိုလျှင် ၎င်း(က)ဝါကျ၌ ဓမ္မာတိရေက ဓမ္မဝိသေသနတ္ထကြောင့် အဘိဓမ္မာဟု ခေါ်ဆိုရခြင်း၏ အကြောင်းကို ပြ၏၊ ထိုသို့ (က) ဝါကျ၌ ယုတ်လျော့နေသော အကြောင်းကို ပြဆိုရာရောက်ရကား (ခ) (ဂ) ဝါကျတို့ဖြင့် အဗျာပိတ အပရိပုဏ္ဏဒေါသကို ပယ်ပါသည်။ (၃-မှတ်)
(တစ်နည်း) (က) ဝါကျ၌ အသင့်ယုတ္တိ ကင်းမဲ့နေရကား (ခ) (ဂ) ဝါကျတို့ဖြင့် အသင့်ယုတ္တိကို ပြဆိုသောကြောင့် ၄င်း (ခ) (ဂ) ဝါကျတို့ဖြင့် ဝိရောဓိဒေါသကို ပယ်ပါသည်။ (၂-မှတ်)
(ခ) ဝါကျဖြင့် အဘိဓမ္မာ၌ ခန္ဓာငါးပါးကို ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကိုသာ ပြဆို၍ သုတ္တန်၌ ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကို မပြဆိုသောကြောင့် ၎င်းအဘိဓမ္မာ၌ ခန္ဓာငါးပါးကို ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကို (ဂ) ဝါကျဖြင့် ပြဆိုသောကြောင့် ၎င်း (ဂ) ဝါကျဖြင့် အဗျာပိတ အပရိပုဏ္ဏဒေါသကို ပယ်ပါသည်။ (၃-မှတ်)
(ခ) (ဂ) ဝါကျတို့ဖြင့် အာယတန (၁၂)ပါး ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်း မပါရှိရကား (ဃ)ဝါကျဖြင့် အာယတန (၁၂)ပါး ဝေဘန်ပုံ ဝေဘန်နည်းကို ပြဆိုသောကြောင့် ၎င်း (ဃ) ဝါကျဖြင့် အဗျာပိတ အပရိပုဏ္ဏဒေါသကို ပယ်ပါသည်။ (၂-မှတ်)


---------------------------------------------------------------------------


နီ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၄။ ဗျုပ္ပတ္တိစတုက္ကထုတ်ပုံ----
ပဒိဿတိ ဧတေန သမုဒယောတိ ပဒေသော။ အဝယဝေါ။
နတ္ထိ ပဒေသော ဧတ္ထာတိ နိပ္ပဒေသံ၊
၁။ နိပ်-ဟူသော, ပ-ဟူသော, ဒေ-ဟူသော, သ-ဟူသော အစိတ်ပရမတ္ထသည် ဗျုပ္ပတ္တိ။
၂။ ထိုဗျုပ္ပတ္တိ၏အကြောင်းဖြစ်သော အစိတ်၏ (ဝါ) အကြွင်းမရှိခြင်း အဘာဝဂုဏ်၏ သုတ္တန်နှင့် ဂုဏ်+ဂုဏေးစပ်ခြင်း သမ္ဗန်ဗျုပ္ပတ္တိနိမိတ်?
၃။ နိပ္ပဒေသ-ဟူသော အပေါင်းပညတ္တိသဒ္ဒါသည် ပဝတ္တိ။
၄။ ထိုပဝတ္တိ၏အကြောင်းဖြစ်သော သုတ္တန်၏ တစ်ခုသည် တစ်ခုနှင့်တူသော အခြင်းအရာသည် ပဝတ္တိနိမိတ်။


---------------------------------------------------------------------------

နီ-ဒုနေ့-အဖြေ- ၅။ ဝိဘတ္တာ- ပုံလိင်, ပုရိသာဒိဂိုဏ်း, အကာရန္တ, ကိတ်နာမ်ပုဒ်။
ဒွါဒသ-အလိင်, သဗ္ဗနာမ်ဂိုဏ်း, အကာရန္တ, တဒ္ဓိတ်နာမ်ပုဒ်။
ပတွာ- အလိင်, ဂဏဝိမုတ်, အာကာရန္တ, နိပါတ်ပုဒ်။
နိပ္ပဒေသတော- အလိင်, ဂဏဝိမုတ်, ဩကာရန္တ, နိပါတ်ပုဒ်။

နီ-ဒုနေ့-အဖြေ-၆။ (က) ဝါကျဖြင့် အဘိဓမ္မာအရ ခန္ဓာငါးပါး, အာယတန (၁၂)ပါးစသော တရားတို့ကို ယူရမည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း (သရုပ်ကြားအဘိဓေယျတ္ထ) (၂-မှတ်)
အဘိ-သဒ္ဒါ၏ အတိရေကဝိသေသနအနက်ကို ဟောသည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း, (ဥပသဂ္ဂလိင်္ဂတ္ထ) (၂-မှတ်)
အဘိ-နှင့် ဓမ္မ-ကို ပါဒိပုဗ္ဗပဒကမ္မဓာရည်းသမာသ် တွဲစပ်ရမည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း, (သမာသလိင်္ဂတ္ထ)
ယင်းအားလျော်စွာ အဘိအတိရေကော ဝိသေသော ဓမ္မော အဘိဓမ္မော-ဟု ဝစနတ္ထပြုရမည်၏အဖြစ်ကိုလည်းကောင်း (အဘိဓာနတ္ထ) (၂-မှတ်)
သုတ္တန်ပါဠိတို့ထက် လွန်သော ပါဠိဟူသောအနက်, သုတ္တန်ပါဠိတို့ထက် ထူးပြား ဆန်းကြယ်သော ပါဠိဟူသောအနက်ကြောင့် အဘိဓမ္မာမည်၏ဟု အဘိဓမ္မာ မည်ရခြင်း၏ အကြောင်းသကတ်ကိုလည်းကောင်း (သကတ္ထသံဝဏ္ဏနာ) (၂-မှတ်)


နီ-ဒုနေ့-အဖြေ-၇။ ဧကဒေသေနေဝ-၌ ဧဝသဒ္ဒါ၏ ဂဟေတဗ္ဗတ္ထ-စသည်ထုတ်ပုံ---
၁။ ရူပက္ခန္ဓော-စသည် အကျဉ်းဥဒ္ဒေသ ယံကိဉ္စိ-စသည် အကျယ်နိဒ္ဒေသဟူသော တစိတ်တဒေသသည် ဂဟေတဗ္ဗ (၂-မှတ်)
၂။ တတ္ထ ကတမံ ရူပံ အတီတံ-စသော ပဋိနိဒ္ဒေသ (အဘိဓမ္မဘာဇနီယနည်း) ပဉှပုစ္ဆကသည် နိဝတ္တေတဗ္ဗ (၂-မှတ်)
၃။ ဥဒ္ဒေသဘောဂုဏ် နိဒ္ဒေသဘောဂုဏ် အနုညာတတ္ထ (၂-မှတ်)
၄။ (ခ) ဝါကျ ဟိ-သဒ္ဒါကား ကာရဏဇောတက (၂-မှတ်)
(ဂ) ဝါကျ ပန-သဒ္ဒါကား ဝိသေသတ္ထဇောတက (၂-မှတ်)


---------------------------------------------------------------------------

နီ-ဒုနေ့-အဖြေ-၈။ (ခ) ဝါကျ ဝိဘတ္တာ-၌ ဓာတ်အရ---
ဒေသနာဉာဏ်ပြဋ္ဌာန်းသော မဟာကြိယာဉာဏသမ္ပယုတ်စိတ္တုပ္ပါဒ်ကို ယူ။
ထိုသည် ဒဿနတ္ထ။
မဂ်ဉာဏ်, ဖိုလ်ဉာဏ်, ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်, သဗ္ဗညုတဉာဏ်, သကလ ဗုဒ္ဓဂုဏ်တော်တို့သည် ဒီပကတ္ထ။
ပဉ္စက္ခန္ဓာ, ဒွါဒသာယတနာနိ-စသော ဝစီဘေဒသဒ္ဒသည် ပကာသနတ္ထ။
မဟာကရုဏာဉာဏ်, ပါရမီဉာဏ်, ဝိပဿနာဉာဏ်-စသည်သည် ဝိဘာဝတ္ထ။
သာဝကပုဂ္ဂိုလ်တို့အား သုတမယဉာဏ်ဖြစ်ခြင်း (ဓမ္မဿဝနကုသိုလ်ဖြစ်ခြင်း)မှ စ၍ အနုပါဒိသေနိဗ္ဗာန်တိုင်အောင်သော အကျိုးအဆက်ဆက်သည် အနုဘာဝတ္ထ (၂-မှတ်စီ) 

နီ-ဒုနေ့-အဖြေ-၉။ ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇနစိတ္တံ= စက္ခုဝိညာဏာဒိပုရေစရရူပါဒိဝိဇာနနလက္ခဏံ။ မနောဓာတုအာဝဇ္ဇနရသံ၊ ရူပါဒိအဘိမုခဘာဝပစ္စုပဋ္ဌာနံ၊ ဘဝင်္ဂဝိစ္ဆေဒပဒဋ္ဌာနံ။


---------------------------------------------------------------------------


နီ-ဒုနေ့-အဖြေ-၁၀။ ဝုစ္စတိ-၏ ကံပုဒ်အရ---
ပဉ္စက္ခန္ဓာ, ဒွါဒသာယတနာနိ-စသော အဘိဓမ္မာတရားတည်းဟူသော ဝစီဘေဒပရမတ္ထသဒ္ဒကို ယူ။
ဝုစ္စတိ-၌ ဓာတ်အရ ပညာရှိတို့၏သန္တာန်၌ သတိ, ဝီရိယ, ဉာဏ်ပြဓာန်းသော စိတ္တုပ္ပါဒ်ကို ယူ။ (၅-မှတ်)
ဓာတ်အရ- ပစ္စည်းတရားက ကံပုဒ်အရ ပစ္စယုပ္ပန်တရားအား သဟဇာတပြိုင်။
ပြိုင်နိုင်သော ပစ္စယသတ္တိကား- သဟကြီး ၄၊ ဝိပ္ပယုတ္တ ၁။ (၅-မှတ်)

သီလက္ခန် ဒု-နေ့, တန်ဆောင်မုန်းလကွယ်, ၁၃၈၁-ခု။

မန္တလေးမြို့၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
အပတ်စဉ် (လေ့ကျင့်ခဏ်း) စာမေးပွဲ
စာချတန်း။ သုတ်သီလက္ခန်အဋ္ဌကထာ (ဒုတိယနေ့) မေးခွန်း
၁၃၈၁-ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်း လပြည့်ကျော် (၁၅)ရက်၊ (၂၆-၁၁-၂၀၁၉) အင်္ဂါနေ့
ဖြေဆိုချိန် ။  (၄)  နာရီ   (နေ့ ၁၂-နာရီမှ  ညနေ ၄-နာရီ အထိ)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(က) ယေနာတိ ယေန ဒိသာဘာဂေန သော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော။
(ခ) ဘုမ္မတ္ထေ ဝါ ဧတံ ကရဏဝစနံ၊
(ဂ) ယသ္မိ ံ ပဒေသေ သော မဏ္ဍလမာဠော၊ တတ္ထ ဂတောတိ အယမေတ္ထ အတ္ထော။
(ဃ) ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒီတိ ဗုဒ္ဓကာလေ ကိရ ယတ္ထ ယတ္ထ ဧကောပိ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ၊ သဗ္ဗတ္ထ ဗုဒ္ဓါသနံ ပညတ္တမေဝ ဟောတိ။

၁။ (ခ)ဝါကျကိုသာ ဆရာနည်းကျကျ အနက်ယောဇနာပါ။
၂။ (ဃ)ဝါကျကို အန္တောလီနစောဒနာ ကျမ်းတက်ပါ။
၃။ (ခ)(ဂ)ဝါကျတို့၌ ရသင့်သော စောဒကာဘောဂါဒိစတုက္က ထုတ်ပါ။
၄။ ဒိသာဘာဂေန-၌ ရှေ့ပုဒ်ကို ဝစနတ္ထပြု၍ ဝစနာဒိဆက္က ထုတ်ပါ။
၅။ (ဂ)ဝါကျလာ ဂတော-ကို ဟိတ်ပြင်၍ သမ္ဗန်ခံပြီး အတ္ထာနုရူပ စာစပ်ပါ။

၆။ (က)(ဂ)ဝါကျတို့၌ အာဘောဂနှင့် သံဝဏ္ဏနာတို့ကို တွဲစပ် ဖေါ်ပြပါ။
၇။ ဘိက္ခု-ပုဒ်၏ နိရုတ္တိနည်းဖြင့် ရုပ်ပြီးပုံကို ရေးသားပါ။
၈။ ဗုဒ္ဓကိစ္စ ငါးပါးတို့အနက်မှ “ပစ္ဆိမယာမကိစ္စ”ကို ပေါ်လွင်အောင် ရေးသားပါ။
၉။ ကုဒ္ဓေါ အတ္ထံ န ဇာနာတိ၊ ကုဒ္ဓေါ ဓမ္မံ န ပဿတိ။
အန္ဓတမံ တဒါ ဟောတိ၊ ယံ ကောဓော သဟတေ နရံ။-ဟူသော ဂါထာကို ဆန်းစစ်၍ ဂါထာအမည် ဆန်းအမည် ပေးပါ။
၁၀။ (၉)နံပါတ် ဂါထာလာ “ကုဒ္ဓေါ”၌ ဓာတ်အရတရားကို ကိုယ်ပြု၍ ဘာဝ စသည် ပြည့်စုံစွာ ထုတ်ပါ။

တစ်ပုစ္ဆာလျှင် (၁၀) မှတ်စီ



-------------------------------------------------------------------------------------------------------------




မန္တလေးမြို့၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
အပတ်စဉ်စာမေးပွဲ
စာချတန်း။  ။ သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂဋ္ဌကထာ (ဒုတိယနေ့) အဖြေ
၁၃၈၁-ခု၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် (၁၅) ရက် (၂၆-၁၁-၂၀၁၉) အင်္ဂါနေ့

သီ အဖြေ ၁ ။ (ခ) ဝါကျဆရာနည်းကျကျ
ဝါ-တစ်နည်းကား၊ ဧတံ ပဒဒွယံ- ဤယေန တေနဟူသော ပုဒ်နှစ်ပါးအပေါင်းသည်၊ ဘုမ္မတ္ထေ-သတ္တမီအနက်၌၊ ကရဏဝစနံ- ကရိုဏ်းဝိဘတ်ရှိသောပုဒ်တည်း ။ ( ၅ ) မှတ်
(တနည်း) ဧတံ ဝစနံ- ဤယ,တ သဒ္ဒါနောင်သက်သောဝိဘတ်သည်၊ ဘုမ္မတ္ထေ- သတ္တမီအနက်၌၊ ဝိဟိတံ - စီရင်အပ်သော(ဝါ) သက်အပ်သော၊ ကရဏဝစနံ- ကရိုဏ်းဝိဘတ်တည်း။ ( ၅ ) မှတ်
(နိယံ = ဧတံ မလွဲ၊ ဝိဘတ်စွဲမူ၊ ထင်အောင်ဝိဘတ်၊ မှတ်၍ပေးမြဲ။
          ပုဒ်စွဲရှိက၊ အဿတ္ထိအနက်၊ ထွက်အောင်သမ္ဗန်မြဲ။ ( ဘုရားကြီး))

သီ အဖြေ ၂ ။ ( ဃ ) ဝါကျ အန္တောလီန စောဒနာ
အရှင်အဋ္ဌကထာဆရာ
အရှင်အာနန္ဒာမထေရ်သည် ပါဠိတော်၌၊ ‘‘ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ ’’ ဟု မိန့်ဆိုတော်မူ၏။ ( ၂ )မှတ်
လမ်းခရီးအကြားဝယ် ခင်းအပ်သောနေရာ မရှိနိုင်ရာသည်မဟုတ်ပါလော။ ( သီ-ဂဏ္ဍိ-၁၅၃) (၄)မှတ်
အဘယ်သူသည် ဤနေရာအခင်းကို ခင်းထားအပ်ပါသနည်း- စုဒ်ကြောင့် (ဃ)မိန့်။ ( ၂ ) မှတ်
ကား = (ဃ)ဝါကျဖြင့် ဗုဒ္ဓလက်ထက်တော်ဝယ် မည်သည့်အရပ်၌ဖြစ်စေ ရဟန်းတပါးတည်းပင် နေထိုင်သော်လည်း ဘုရားရှင်အတွက်နေရာကို ခင်းထားအပ်မြဲထုံစံရှိ၏ဟူလို။ (သီ၊ ဋီ၊ သစ်၊၁၊ ၂၁၂)

သီ အဖြေ ၃ ။ (ခ) ( ဂ )ဝါကျ စတုက္က
နနု ပါဠိယံ ယေနာတိ ကရဏဝစနေန  နိဒ္ဒေသော ကတော ။ ( ၃ ) မှတ်
အထ ကသ္မာ ဘုမ္မတ္ထေ ဝါ ဧတံ ကရဏဝစနန္တိ တယာ သံဝဏ္ဏိတံ။ (၂ ) မှတ်
နနု ယသ္မိံ ပဒေသေ သော မဏ္ဍလဗာဠော၊ တတ္ထ ဂတောတိ အယမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ( ၃ )မှတ်
တသ္မာ ဘုမ္မတ္ထေ ဝါ ဧတံ ကရဏဝစနန္တိ မယာ သံဝဏ္ဏိတံ။ ( ၂ ) မှတ်
သီ အဖြေ ၄ ။ ဒိသာ
ဒိဿတိ စန္ဒာဝဋ္ဋနာဒိဝသေနာ အယံပုရိမာ အယံ ပစ္ဆိမာတိ  အာဒိနာ နာနပ္ပကာရတော ပညာယတီတိ ဒိသာ ။
(ဒိသ - ပေက္ခဏေ ၊ အ ၊ အာ။)(သူစိ)
အရှေ့အရပ် အနောက်အရပ်အစရှိသော အထူးထူး အပြားပြားဖြင့် ထင်ရှားခြင်းကြိယာ - ဝစနဟေတု။
တန်ဆောင်းဝန်းတည်ရှိရာ အရပ်မျက်နှာဒြပ် - ဝစနီယ။
ဒေသ၊ ပဒေသ၊ ပုရတ္ထိမာဒိသာ ။
ဒိသာဘာဂ။

သီအဖြေ-၅။ ( ဂ ) ဝါကျ ဂတော.ကို ဂတတ္တာဟု ဟိတ်ပြင်၊ ( ၂.မှတ် )။
ယင်း၏ အရတူတုလျက်ဖြစ်သော ဘဂဝါ-ကို ဘဂဝတောဟု သမ္ဗန်ခံ- ( ၄ .မှတ် )
ကျန်ဆက်. ( ၄ )
တုလျက်  လိင်္ဂတ် ၊
ကတ္တား  ကတ္တီ၊
သမ္ဗန်  သမ္ဗန္ဓီစပ်။


သီဖြေ ၆။ ( က )ဒိသာဘာဂေဖြင့်ယေန၌ ယသည် ဒိသာဘာဂကို စွဲယူသုံးသပ်၍ နာဝိဘက်သည် ကရိုဏ်းအနက်၌ သက်သည်ကို သိစေပါသည်။( သဗ္ဗနာမလိင်္ဂတ္ထ ) (ဝိဘတျတ္ထ )။
သောဉပသင်္ကမိတဗ္ဗောဖြင့် ယေနမဏ္ဍလမာဠော ပုဒ်တိုကို ဉပသင်္ကမိတဗ္ဗောဟူသော ပါဌသေသ၌ စပ်ရသည်ကိုလည်းကောင်း ( ဘာဝတ္ထ၊သမ္ဗန္ဓ )
မဏ္ဍလမာဠော၌ ပထမာဝိဘက်သည် ဝုတ္တကံအနက်၌ သက်သည်ကိုလည်းကောင်း။( ဝိဘက်တျတ္ထ )သိစေပါသည်။
( ဂ ) ယသ္မိံပဒေသေဖြင့် ယေန၌ ယသည် ပဒေသေကို စွဲယူသုံးသပ်၍ နာဝိဘက်သည် သတ္တမီအနက်၌ ဖြစ်သည်ကို သိစေပါသည်။ ( သဗ္ဗနာမလိင်္ဂတ္ထ ) (ဝိဘတျတ္ထ )။
သောမဏ္ဍလမာဠောဖြင့် သိဝိဘက်သည် ဝုတ္တကတ္တားအနက်၌ ဖြစ်သည်ကိုလည်းကောင်း။  ( ဝိဘတျတ္ထ )။
ယင်းပုဒ်တို့ကို အတ္ထိဟူသော ပါဌသေသ၌ စပ်ရသည်ကို၄င်း၊ ( သမ္ဗန္ဓ)
တတ္ထ ဂတောဖြင့် တေနုပသင်္ကမိဝယ် တေန၌-နာဝိဘတ်သည် သတ္တမျတ္ထ၌ ဖြစ်သည်ကို၄င်း (သဗ္ဗနာမလိင်္ဂတ္ထ)  ဝါ - ဥပယောဂတ္ထ၌ ဖြစ်သည်ကို၄င်း ( သဗ္ဗနာမလိင်္ဂတ္ထ)။
ဥပသင်္ကမိ၌ ဥပ - ဥပသာရ၏ ဓာတွတ္ထာနုဝတ္ထက၏ အဖြစ်ကို၄င်း ( ဥပသဂ္ဂလိင်္ဂတ္ထ)။
ကမု ဓာတ်၏ ဂတိအနက်၌ ဖြစ်သည်ကို၄င်း ( ဓာတွတ္ထ ) ။ ဝါ - ဥပဂမနအနက်ကို မယူရ၊ ဂမန အနက်ကို ယူရသည်ကို၄င်း ( ဓာတွတ္ထ)။

သီအဖြေ-၇။ ဘိက္ခု -ဘိက္ခ+ရူ ဖြင့် ဘိက္ခူ - ဟူလိုလျက် ဝဏ္ဏဝိကာရဖြင့် ဉီကို ဉ.ရဿပြု. ၊ ( ရူ - ၅၉၃ )
 (တနည်း ) ဘယ.သဒ္ဒူပပဒ ဣက္ခ.ဓာတ်၊ ရူ ဖြင့် ဝဏ္ဏဝိကာရ.ဖြင့် ဉီကို ရဿပြု
ဝဏ္ဏလောပဖြင့် ယချေ။ ( ရူ-၅၉၃ )

( တနည်း ) ဘိဒိ+ ရူ  ( ဘိဒူ ) ဣက္ခ-ပြု   - ( တနည်းမှန်လျှင်ပေးရန် )


သီ-ဒု-အဖြေ (၈)။   ။ ပစ္ဆိမယာမ ဗုဒ္ဓကိစ္စ--- ပစ္ဆိမယာမ်ကို သုံးပိုင်းခွဲတော်မူ၏။
နံနက်ဆွမ်းဘုန်းပေးပြီးချိန်မှစ၍ ထိုင်ခြင်းဖြင့် နှိပ်စက်အပ်​သော ခန္ဓာကိုယ်၏ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုမှ လွတ်မြောက်စေရန် ပထမတစ်ပိုင်းကို စင်္ကြံလျှောက်ခြင်းဖြင့် လွန်စေတော်မူ၏။
ဒုတိယအချိန်ပိုင်း၌ ဂန္ဓကုဋီတွင်းသို့ ဝင်တော်မူ၍ လက်ျာနံပါးဖြင့် သတိ, ပညာနှင့်ပြည့်စုံလျက် မြတ်သော ကျိန်းစက်ခြင်းကို ကျိန်းစက်တော်မူ၏။
တတိယအချိန်ပိုင်း၌ စောစောထတော်မူပြီး၍ ထိုင်တော်မူလျက် ရှေးဘုရားရှင်တို့အထံတော်ဝယ် ဒါန၊ သီလစသည်တို့၏အစွမ်းဖြင့် ပြုဖူးသော ကောင်းမှုအထူးရှိကုန်သော ပုဂ္ဂိုလ်တို့ကို မြင်တော်မူခြင်းငှါ ဗုဒ္ဓစက္ခုဖြင့် လောကကို ကြည့်တော်မူသည်။
ဤကား ပစ္ဆိမယာမ်၌ ပြုအပ်သော ဗုဒ္ဓကိစ္စတည်း။ (ဒီ၊ ၁၊ ဋ္ဌ။  ၄၈။)

သီ-ဒု-အဖြေ (၉)။   ။ လေးပါဒလုံး ယ,ဇ,ယ,ဇ နေသောကြောင့် ပထျာဝတ္တဂါထာ၊ အနုဋ္ဌုဘဆန်း။

သီ-ဒု-အဖြေ (၁၀)။  ။ ကုဒ္ဓေါ-၌ ဓာတ်အရ ဒေါသပြဓာန်းသော ဒေါသမူစိတ္တုပ္ပါဒ်ယူ၍ (၂) မှတ်။
- ၎င်းစိတ္တုပ္ပါဒ်သည် ကောဓဋ္ဌာယီဘာဝ, ရုဒ္ဓရသ။ (၂-မှတ်)
- ဒေါသထွက်စရာ အနိဋ္ဌာရုံဟူသမျှသည် အာရမ္မဏဝိဘာဝ။ (၂-မှတ်)
- အနိဋ္ဌာရုံ၏ အနိဋ္ဌာကာရသည်လည်းကောင်း, အယောနိသော မနသိကာရသည်လည်း​ကောင်း ဥဒ္ဒီပနဝိဘာဝ။ (၂-မှတ်)
- အကျိုးအကြောင်းတို့ မသိမမြင်နိုင်ခြင်း, စိတ်အစဉ်၌ အမိုက်တိုက်ဖြစ်သွားခြင်း စသည်သည် အနုဘာဝ။ (၂-မှတ်)

Tuesday, 26 November 2019

ပါရာဇိကဏ် ပ-နေ့, သီတင်းကျွတ်လကွယ်, ၁၃၈၁-ခု။

မန္တလေးမြို့၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
အပတ်စဥ် လေ့ကျင့်ခန်းစာမေးပွဲ
စာချတန်း။ ။ ပါရာဇိကကဏ္ဍပါဠိအဋ္ဌကထာမေးခွန်း
၁၃၈၁-ခု၊ သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် (၁၄)ရက်၊ (၂၇-၁၀-၂၀၁၉) တနင်္ဂနွေနေ့။
ခွင့်ပြုချိန်။ ၄-နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီမှ ၄-နာရီအထိ။

=========================
၁။ မနုဿာ တံ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ဥပ္ပဏ္ဍေသုံ ‘‘ကိတ္တကေန တေ ဘန္တေ ကီတာနိ? ကိတ္တတာ ဥဒယော ဘဝိဿတီ’’တိ-ကို အနက်အားဖြင့် အာကာရကို အပြင်ထုတ်၍ ကီတာနိ-ပုဒ်၏ ကံကိုလည်း ထည့်လျက် အနက်ယောဇနာပါ။

၂။  ကထံ ဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဟတ္ထေသု ပိဏ္ဍာယ စရိဿန္တိ သေယျထာပိ တိတ္ထိယာ-ကို ဥပမာဗဟိကရဏနည်းဖြင့် အနက်ယောဇနာပြပါ။

၃။  တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယ ဘိက္ခူ စီဝရကာလသမယေ ဗဟုံ သုတ္တံ ဝိညာပေသုံ-ကို တေန သမယေန-၏ အနိယမဝါကျထည့်၍ အနက်ယောဇနာပြပါ။

၄။  ယတ္ထ တုမှာကံ ဒေယျဓမ္မော ပရိဘောဂံ ဝါ လဘေယျ၊ ပဋိသင်္ခါရံ ဝါ လဘေယျ၊ စိရဋ္ဌိတိကော ဝါ အဿ၊ ယတ္ထ ဝါ ပန တုမှာကံ စိတ္တံ ပသီဒတိ၊ တတ္ထ ဒေထ-ကို ပါဌာနုသာရီနည်းဖြင့် အနက်ယောဇနာပြပါ။

၅။  သစေ ပန တေန ယာစိတော ဝါ, အယာစိတော ဝါ ‘‘မယံ ဌပေဿာမ၊ တွံ ဂစ္ဆာ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ သင်္ဂေါပိတဗ္ဗံ။ နော စေ သင်္ဂေါပေန္တိ၊ နဋ္ဌေ ဂီဝါ-ကို သဗ္ဗနာမ်ပုဒ်တို့၏ အစွဲမှန်စေလျက် လက္ခဏပုဒ်၏ လက္ခဏဝန္တပုဒ် ထည့်စွက်၍ အနက်ယောဇနာပါ။

၆။  တတြ အညဿ ယာနေ ဝါ ဘဏ္ဍေ ဝါ အဇာနန္တဿ ပက္ခိပိတွာ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေတိ၊ နိဿဂ္ဂိယာနိ ဟောန္တိ ပါစိတ္တိယံ၊ ဣဓ အနာပတ္တိ-ကို ဣဓ အနာပတ္တိ-ဝါကျ၌ လိုက်သင့်သောပုဒ်များ လိုက်စေလျက် ဟေတာလင်္ကာရနည်းဖြင့် အနက်ယောဇနာပါ။

၇။  စတုရော ဇနာ သံဝိဓာယ၊ ဂရုဘဏ္ဍံ အဝါဟရုံ။
  တယော ပါရာဇိကာ၊ ဧကော န ပါရာဇိကော။
  ပဉှာ မေသာ ကုသလေဟိ စိန္တိတာ-ကို ပါဌာနုသာရီနည်းဖြင့် နိဿယကျကျ အနက်ယောဇနာပါ။

၈။  သီဟော ဝါ ဗျဂ္ဃေါ ဝါ မိဂမဟိံသာဒယော ဝဓိတွာ ဒါဒန္တော ဇိယစ္ဆာပီဠိတော အာဒိတောဝ န ဝါရေတဗ္ဗော၊ အနတ္ထမ္ပိ ဟိ ကရေယျ-ကို ပါဌာနုသာရီနည်းဖြင့် နိဿယကျကျ အနက်ယောဇနာပါ။

၉။  အယံ ပန ဝိသေသော၊ ကုမီနမုခံ ဝိဝရိတွာ ဝါ ပစ္ဆာပုဋကံ မုဉ္စိတွာ ဝါ ပဿေန ဆိဒ္ဒံ ကတွာ ဝါ ကုမီနတော မစ္ဆေ ပေါထေတွာ ပလာပေန္တဿ ပါရာဇိကံ - ကို ပလပေန္တဿ-၏ ဝိသေသျပုဒ်ထည့်၍ ပါဌာနုသာရီနည်းဖြင့် အနက်ယောဇနာပါ။

၁၀။ တိလတဏ္ဍုလမုဂ္ဂေဟိ ဝါ တိလတဏ္ဍုလမာသေဟိ ဝါ တိလတဏ္ဍုလကုလတ္ထေဟိ ဝါ တိလတဏ္ဍုလေဟိ သဒ္ဓိံ  ယံကိဉ္စိ ဧကံ အပရဏ္ဏံ ပက္ခိပိတွာ တီဟိ ကတာ-ကို ကတာ-ပုဒ်၏ စပ်ပုဒ်ထည့်၍ ပါဌာနုသာရီနည်းဖြင့် အနက်ယောဇနာပါ။

တစ်ပုစ္ဆာလျှင် (၁၀)မှတ်စီ





မန္တလေးမြို့၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
အပတ်စဥ် လေ့ကျင့်ခန်းစာမေးပွဲ
စာချတန်း။ ။ ပါရာဇိကကဏ္ဍပါဠိအဋ္ဌကထာမေးခွန်း-အဖြေမှန်
၁၃၈၁-ခု၊ သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် (၁၄)ရက်၊ (၂၇-၁၀-၂၀၁၉) တနင်္ဂနွေနေ့။
ခွင့်ပြုချိန်။ ၄-နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီမှ ၄-နာရီအထိ။
=========================

နံပါတ်(၁) အဖြေမှန်
 မနုဿာ၊ လူတို့သည်။ တံ ဘိက္ခုံ၊ ထိုရဟန်းကို။ ပဿိတွာ၊ မြင်၍။ ဥပ္ပဏ္ဍေသုံ၊ ပြက်ရယ်အမှုပြုကြကုန်၏။ ကိံ၊ အဘယ်သို့။ ဥပ္ပဏ္ဍေသုံ၊ ကုန်သနည်း။ ဘန္တေ၊ အရှင်ဘုရား။ တေ၊ သင်သည်။ ကိတ္တကေန၊ အဘယ်မျှလောက်သော အဖိုးဖြင့်။ ဧဠကလောမာနိ၊ သိုးမွေးတို့ကို။(ကံ) ကီတာနိ၊ ဝယ်အပ်ကုန်သနည်း။ ကိတ္တကော၊ အဘယ်မျှလောက်သော။ ဥဒယော၊ အတိုးအပွားအမြတ်သည်။ ဘဝိဿတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့နည်း။ ဣတိ၊ ဤသို့။ ဥပ္ပဏ္ဍေသုံ၊ ကုန်၏။ (ကံ ၃-မှတ်၊ အာကာရအပြင်ထုတ် ၃-မှတ်၊ ကြွင်း ၄-မှတ်)


နံပါတ်(၂) အဖြေမှန်
ကထံ ဟိ၊ အဘယ်ကြောင့်လျှင်။ သကျပုတ္တိယာ၊ သာကီဝင်မင်းသား ဘုရားသာတော်ဖြစ်ကုန်သော။ သမဏာ၊ ရဟန်းတို့သည်။ ဟတ္ထေသု၊ လက်တို့ဖြင့်။ ပိဏ္ဍာယ၊ ဆွမ်းအလို့ငှါ။ စရိဿန္တိ နာမ၊ လှည့်လည်ကုန်ဘိသနည်း။ ကိမိဝ၊ အဘယ်ကဲ့သို့နည်း ဟူမူကား။ တိတ္ထိယာ၊ တိတ္ထိတို့သည်။ ဟတ္ထေသု၊ လက်တို့ဖြင့်။ ပိဏ္ဍာယ၊ ဆွမ်းအလို့ငှါ။ စရိသန္တိ  သေယျထာပိ၊ လှည့်လည်ကုန်သကဲ့သို့တည်း။ (ဥပမာဗဟိကရဏ ၅-မှတ်။ ကြွင်း ၅-မှတ်)


နံပါတ်(၃) အဖြေမှန်
 ယေန သမယေန၊ ၌။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ၊ ကုန်သော။ ဘိက္ခူ၊ တို့သည်။ သာမံ၊ ကိုယ်တိုင်။ သုတ္တံ၊ ချည်ကို။ ဝိညာပေတွာ၊ တောင်း၍။ တန္တဝါယေဟိ၊ ရက်ကန်းသည်တို့ကို။ စီဝရံ၊ ကို။ ဝါယာပေန္တိ၊ ယက်စေကုန်၏။ (အနိယမ) တေန သမယေန၊ ၌။ ဗုဒ္ဓေါ၊ သော။ ဘဂဝါ၊ သည်။ ရာဇဂဟေ၊ ၌။ ကလန္ဒကနိဝါပေ၊ ရှဥ့်နက်တို့၏ နေရာဖြစ်သော။ ဝေဠုဝနေ၊ ၌။ ဝိဟရတိ၊ ၏။ တေန ခေါ ပန သမယေန၊ ၌။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ၊ ကုန်သော။ ဘိက္ခူ၊ တို့သည်။ စီဝရကာလသမယေ၊ သင်္ကန်းပြုရာအခါ၌။ ဗဟုံ၊ များစွာသော။ သုတ္တံ၊ ချည်ကို။ ဝိညာပေသုံ၊ တောင်းကုန်၏။ (အနိယမ ၅-မှတ်၊ ကြွင်း ၅-မှတ်)


နံပါတ်(၄) အဖြေမှန်
ယတ္ထ၊ အကြင်အရပ်၌။ တုမှာကံ၊ သင်တို့၏။ ဒေယျဓမ္မော၊ လှူအပ်သောဝတ္ထုသည်။ ပရိဘောဂံ ဝါ၊ သုံးဆောင်ခြင်းကိုလည်း။ လဘေယျ၊ ရရာ၏။ ပဋိသင်္ခါရံ ဝါ၊ ပြုပြင်စီရင်ခြင်းကိုလည်း။ လဘေယျ။ ရရာ၏။ စိရဋ္ဌိတိကော ဝါ။ ကြာမြင့်စွာ တည်ခြင်းရှိသည်လည်း။ အဿ၊ ဖြစ်ရာ၏။ ဝါ ပန၊ ထိုမှတစ်ပါး။ ယတ္ထ၊ အကြင်အရပ်၌။ တုမှာကံ၊ သင်တို့၏။ စိတ္တံ၊ သည်။ ပသီဒတိ၊ ကြည်၏။ တတ္ထ၊ ထိုအရပ်၌။ ဒေထ၊ လှူကုန်လော့။ (ပါဌာနုသာရီ)


နံပါတ်(၅) အဖြေမှန်
 ပန၊ ဖြစ်သည်ကို ဆိုဦးအံ့။ တေန ဘိက္ခုနာ၊ သည်။ ယာစိတာ၊ တောင်းအပ်ကုန်သည်။ ဟုတွာ ဝါ၊ ဖြစ်ကုန်၍သော်လည်းကောင်း။ အယာစိတာ၊ မတောင်းအပ်ကုန်သည်။ ဟုတွာ ဝါ၊ ဖြစ်ကုန်၍သော်လည်းကောင်း။ မယံ။ ငါတို့သည်။ ဌပေဿာမ၊ ထားရစ်ကုန်အံ့။ တွံ၊ သင်သည်။ ဂစ္ဆ၊ သွားလော့။ ဣတိ၊ သို့။ သစေ ဝဒန္တိ၊ ဆိုကုန်အံ့။ တံ ပတ္တစီဝရံ၊ ထိုသပိတ်, သင်္ကန်းကို။ သင်္ဂေါပိတဗ္ဗံ၊ လုံခြုံစေအပ်၏။ (ဝါ) စောင့်ရှောက်အပ်၏။ နော စေ သင်္ဂေါပေန္တိ၊ အကယ်၍ မလုံခြုံစေအံ့။ တသ္မိံ ပတ္တစီဝရေ၊ ထိုသပိတ်, သင်္ကန်းသည်။ နဋ္ဌေ၊ ပျောက်သည်ရှိသော်။ ဂီဝါ၊ အစားသည်။ ဟောတိ၊ ၏။ (သဗ္ဗနာမ် ၂-မှတ်။ လက္ခဏဝန္တ ၃-မှတ်၊ ကြွင်း ၅-မှတ်)


နံပါတ်(၆) အဖြေမှန်
 တတြ၊ ထိုဧဠကလောမသိက္ခာပုဒ်၌။ အညဿ၊ သူတစ်ပါးသည် (ဝါ)၏။ ယာနေ ဝါ၊ ယာဥ်၌သော်လည်းကောင်း။ ဘဏ္ဍေ ဝါ၊ ဘဏ္ဍာ၌သော်လည်းကောင်း။ အဇာနန္တဿ၊ မသိစဥ်။ ပက္ခိပိတွာ၊ ထည့်၍။ တိယောဇနံ၊ သုံးယူဇနာကို။ အတိက္ကာမေတိ၊ လွန်စေအံ့။ ဧဠကလောမာနိ၊ သိုးမွှေးတို့သည်။ နိဿဂ္ဂိယာနိ၊ စွန့်အပ်ကုန်သည်။ ဟောန္တိ၊ ဖြစ်ကုန်၏။ ဣတိ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ ပါစိတ္တိယံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ ဣဓ၊ ဤအဒိန္နာဒါနသိက္ခာပုဒ်၌။ (အညဿ၊ သည်။ ဝါ-၏)။ ယာနေ ဝါ၊ လည်းကောင်း။ ဘဏ္ဍေ ဝါ၊ လည်းကောင်း။ အဇာနန္တဿ၊ စဥ်။ ပက္ခိပိတွာ၊ ၍။ သုင်္ကဋ္ဌာနံ၊ ကင်းခွန်ထားရာအရပ်ကို။ အတိက္ကာမေတိ၊ အံ့။) (လိုက်ပုဒ်) အဝဟာရဿ၊ ခိုးခြင်း၏။ အဘာဝါ၊ မရှိခြင်းကြောင့်။ (ဟေတာလင်္ကာရ) အနာပတ္တိ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ (လိုက်ပုဒ် ၃-မှတ်၊ ဟေတာလင်္ကာရ ၃-မှတ်၊ ကြွင်း ၄-မှတ်)


နံပါတ်(၇) အဖြေမှန်
 စတုရော၊ လေးယောကုန်သော။ ဇနာ၊ ရဟန်းတို့သည်။ သံဝိဓာယ၊ တိုင်ပင်ကြကုန်၍။ ဂရုဘဏ္ဍံ၊ လေး​သောဘဏ္ဍာကို။ အဝါဟရုံ၊ ခိုးကြကုန်ပြီး။ တယော၊ သုံးယောက်ကုန်သော။ ဇနာ၊ ရဟန်းတို့သည်။ ပါရာဇိကာ၊ သာသနာတော်မှ ရှုံးကုန်သည်တို့၏ အဖြစ်သို့ ရောက်ကုန်ပြီးဟူ၍။ ဝုတ္တာ၊ ဆိုအပ်ကုန်၏။ ဧကော၊ တစ်ယောက်သော။ ဇနော၊ ရဟန်းကို။ ပါရာဇိကော၊--ဟူ၍။ န တ္တော၊ မဆိုအပ်။ ဧသာ ပဉှာ၊ ဤပြဿနာကို။ ကုသလေဟိ၊ ကြောင့်, ကျိုးသိမြင်ကုန်သော။ ပဏ္ဍိတေဟိ၊ ပညာရှိတို့သည်။ စိန္တိတာ၊ ကြံအပ်ကုန်၏။ (ပါဌာနုသာရီ)


နံပါတ်(၈) အဖြေမှန်
 မိဂမဟိံသာဒယော၊ သမင်, ကျွဲအစရှိသည်တို့ကို။ ဝဓိတွာ၊ သတ်၍။ ခါဒန္တော၊ ခဲသော။ ဇိဂစ္ဆာပီဋ္ဌိတော၊ ငတ်မွတ်ခြင်းသည် နှိပ်စက်အပ်သော။ သီဟော ဝါ၊ ခြင်္သေ့ကိုလည်းကောင်း။ ဗျဂ္ဃေါ ဝါ၊ ကျားကိုလည်းကောင်း။ အာဒိတောဝ၊ အစမှသာလျှင်။ န ဝါရေတဗ္ဗော၊ မတားမြစ်အပ်။ ကသ္မာ၊ ကြောင့်။ န ဝါရေတဗ္ဗော၊ သနည်း။ ဟိ ယသ္မာ၊ ကြောင့်။ အနတ္ထမ္ပိ။ အကျိုးမရှိသည်ကိုလည်း။ ကရေယျ၊ ပြုရာ၏။ တသ္မာ၊ ကြောင့်။ န ဝါရေတဗ္ဗော၊ မတားမြစ်အပ်သတည်း။ (ဝါကျပရိဝတ္တန ၅-မှတ်၊ ကြွင်း ၅-မှတ်)


နံပါတ်(၉) အဖြေမှန်
 ပန၊ အထူကိုဆိုးဦးအံ့။ အယံ။ ဤဆိုလတ္တံ့သည်ကား။ ဝိသေသော၊ အထူးတည်း။ ကုမီနမုခံ၊ မြုံး၏အဝကို။ ဝိဝရိတွာ ဝါ၊ ဖွင့်၌သော်လည်းကောင်း။ ပစ္ဆာပုဋကံ၊ နောက်၌ဖြစ်သော အပိတ်ကို။ မုဉ္ဇိတွာ ဝါ၊ ဖြေ၍သော်လည်းကောင်း။ ပဿေန၊ နံပါးဖြင့်။ ဆိဒ္ဒံ၊ အပေါက်ကို။ ကတွာ ဝါ၊ ပြ၍သော်လည်းကောင်း။ ကုမီနတော။ မြုံးမှ။ မစ္ဆေ၊ ငါးတို့ကို။ ပေါထေတွာ၊ ပုတ်ခတ်၍။ ပလာပေန္တဿ၊ ပြေးစေသော။ ဘိက္ခုနော၊ ရဟန်းအား။(ဝိသေသျ) ပါရာဇိကံ၊ သည်။ ဟောတိ၊ ၏။ (ဝိသသျ ၃-မှတ်၊ ကြွင်း ၇-မှတ်)


နံပါတ်(၁၀) အဖြေမှန်
 တလတဏ္ဍုလမုဂ္ဂေဟိ ဝါ၊ နှမ်း, ဆန်, ပဲနောက်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ တိလတဏ္ဍုလမာသေဟိ ဝါ၊ နှမ်း, ဆန်, ပဲကြီးတို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ တိလတဏ္ဍုလကုလတ္ထေဟိ ဝါ၊ နှမ်း, ဆန်, ပဲပိစပ်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း။ တိလတဏ္ဍုလေဟိ၊ နှမ်း, ဆန်တို့နှင့်။ သဒ္ဓိံ၊ တကွ။ ယံကိဉ္စိ၊ အလုံးစုံသော။ ဧကံ၊ တစ်ခုသော။ အပရဏ္ဏံ၊ ပဲကို။ ပက္ခိပိတွာ၊ ထည့်၍။ တီဟိ၊ သုံးမျိုးတို့ဖြင့်။ ကတာ၊ ပြုအပ်သော။ ယာဂု၊ ယာဂုတည်း။ (ကတာ စပ်ပုဒ် ၃-မှတ်၊ ကြွင်း ၇-မှတ်)

ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း ၊ နယုန်လစာလျှောက်မေးခမ်း အမျှဝေစာတမ်း (၁၃၂၄) ခုနှစ်

ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်း ၊ နယုန်လစာလျှောက်မေးခမ်း  အမျှဝေစာတမ်း (၁၃၂၄) ခုနှစ်