မန္တလေးမြို့၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
အပတ်စဉ်စာမေးပွဲ
စာချတန်း- အဋ္ဌသာလိနီ (ဒုတိယနေ့) မေးခွန်း
၁၃၈၁-ခု၊ နတ်တော်လကွယ် (၂၅-၁၂-၂၀၁၉) ဗုဒ္ဓဟူးနေ့
ခွင့်ပြုချိန်- ၄-နာရီ
=====
(က)သဒ္ဒဟန္တိ ဧတာယာတိ သဒ္ဓါ၊
(ခ)သာဝ အဿဒ္ဓိယဿ အဘိဘဝနတော အဓိပတိယဋ္ဌေန ဣန္ဒြိယံ၊
(ဂ)အဓိမောက္ခလက္ခဏေ ဝါ ဣန္ဒဋ္ဌံ ကာရေတီတိ ဣန္ဒြိယံ၊
(ဃ)သဒ္ဓါဝ ဣန္ဒြိယံ သဒ္ဓိန္ဒြိယံ၊
(င)သာ ပနေသာ သမ္ပသာဒနလက္ခဏာ စ သဒ္ဓါ, သမ္ပက္ခန္ဒနလက္ခဏာ စ။
၁။(ဂ)ဝါကျကို ပါဌသေသထည့်စွက်၍ အနက်ပေးပြပါ။
၂။(င)ဝါကျကို ဌပနာဘောဂါဒိပုစ္ဆာကျမ်းတက်ပြပါ။
၃။(ခ ဂ ဃ)ဝါကျတို့ဖြင့် ပယ်အပ်သော ဒေါသတို့ကို အကြောင်းနှင့်တကွ ဖော်ပြ၍ (င)ဝါကျလာ စ-သဒ္ဒါ နှစ်ခုထားရခြင်းအကြောင်းကို ရေးခဲ့ပါ။
၄။(င)ဝါကျ သံဝဏ္ဏေတဗ္ဗပုဒ်ကို အဖွင့်နှင့်အညီကိတ်ပုဒ်ကြံဆ၍ ဝိဂ္ဂဟပြုပြီးလျှင် ဘေဒစိန္တာဒီပနီနည်းဖြင့် ဗျပ္ပတျာဒိစတုက္က ထုတ်ပြခဲ့ပါ။
၅။(ခ)ဝါကျလာ သံဝဏ္ဏနာပါဌ်တို့ကို လိင်္ဂ ဂဏ အန္တ ပဒတို့ဖြင့် ဝေဘန်ခဲ့ပါ။
၆။(က)ဝါကျဖြင့် သိစေအပ်သော အဋ္ဌကထာဘောဂကို သံဝဏ္ဏနာအမည်နှင့် တွဲစပ်ဖော်ပြပါ။
၇။သဒ္ဓါဝ-၌ ဧဝ-သဒ္ဒါ၏ ဂဟေတဗ္ဗတ္ထစသည်ကို ထုတ်ပြပါ။
၈။(ခ)ဝါကျလာ သာ-အရတရားကို ကောက်ပြ၍ ကြိယာငါးတန် ထုတ်ပြပါ။
၉။(က)ဝါကျလာ သဒ္ဒဟန္တိ-၌ ကာယပဿဒ္ဓိကိုယူ၍ လက္ခဏာဒိစတုက္က ထုတ်ပြပါ။
၁၀။(ဂ)ဝါကျလာ ကာရေတိ-၌ ဟေတုကတ္တုဋ္ဌအရ,သုဒ္ဓကတ္တုဋ္ဌအရ တရားတို့ကို ကောက်ပြ၍ဟေတုကတ္တုဋ္ဌအရတရားက သုဒ္ဓကတ္တုဋ္ဌအရတရားအား ကျေးဇူးပြုသော ပစ္စယသတ္တိနှင့် ပြိုင်နိုင်သောပစ္စယသတ္တိတို့ကို ထုတ်ပြခဲ့ပါ။
တစ်ပုစ္ဆာလျှင် (၁၀)မှတ်စီ
မန္တလေးမြို့၊ မစိုးရိမ်တိုက်သစ်
အပတ်စဉ်စာမေးပွဲ
စာချတန်း- အဋ္ဌသာလိနီ (ဒုတိယနေ့) အဖြေ
၁၃၈၁-ခု၊ နတ်တော်လကွယ် (၂၅-၁၂-၂၀၁၉) ဗုဒ္ဓဟူးနေ့
ခွင့်ပြုချိန်- ၄-နာရီ
နီအဖြေ- ၁။ ဝါ၊ တနည်းကား။ အဓိမောက္ခလက္ခဏေ၊ ကြည်ညိုယုံကြည်ခြင်းဖြစ်၍ဖြစ်သောတရားအစရှိသော ဝတ္ထု၌ဖြစ်သော ဆုံးဖြတ်ခြင်း လက္ခဏာ၌။ ဣန္ဒတ္ထံ၊ မိမိ၏အစိုးရသည်၏အဖြစ်ကို။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေ၊ သမ္ပယုတ်တရားတို့ကို။ (ပါဌသေသ) ကာရေတိ၊ ပြုစေတက်၏။ ဣတိတသ္မာ၊ ကြောင့်။ ဣန္ဒြိယဉ္စ၊ ဣန္ဒြေမည်သည်လည်း။ ဟောတိ၊ ၏။
ပါဌသေသ ၄ မှတ်။ ကြွင်း ၆ မှတ်။
နီအဖြေ- ၂။ (င) ဝါကျ ဌပနာဘောဂါဒိပဉ္စကပုစ္ဆာကျမ်းတက်
အရှင်အဋ္ဌကထာဆရာ ဆရာသည် က-စသောဝါကျတို့ဖြင့် သဒ္ဓါပုဒ်၏ဝစနတ္ထကိုပြဆိုတော်မူ၏။ (၂-မှတ်)
ထိုသို့သာဆိုချေသော် သဒ္ဓါပုဒ်၏ဝစနတ္ထကိုသာ သိအပ်သည်မဟုတ်ပါလော။ (၂-မှတ်)
ထိုသို့သိအပ်သောကြောင့် သဒ္ဓါပုဒ်၏ဝစနတ္ထကိုသာ ဆရာမပြဆိုသင့်။ (၂-မှတ်)
သဒ္ဓါပုဒ်၏လက္ခဏာကိုလည်း ပြဆိုသင့်သေး၏ သဒ္ဓါပုဒ်၏လက္ခဏာကား အဘယ်ပါနည်း။
စုဒ်ကြောင့် (င) ဝါကျကိုမိန့်။ (၂-မှတ်)
အဓိပ္ပါယ်ကား (င) ဝါကျဖြင့် သဒ္ဓါပုဒ်၏ လက္ခဏတ္ထကိုလည်း ငါပြဆိုပါ၏ဟူလိုသော်။ (၂-မှတ်)
နီအဖြေ- ၃။ (ခ) ဝါကျဖြင့် သဒ္ဓါပုဒ်၏အဖွင့်မှတပါး ဣန္ဒြိယံ ပုဒ်၏အဖွင့်ဟူသော အဖို့တပါးကိုပြသောကြောင့် အဗျာပိတ, အပရိပုဏ္ဏဒေါသကို ပယ်ပါသည်။ (၂-မှတ်)
(ဂ ) ဝါကျဖြင့် ဣန္ဒြိယံပုဒ်၏ ဝစနတ္ထအဖို့တပါးကိုပြသောကြောင့် အဗျာပိတ, အပရိပုဏ္ဏဒေါသကိုပယ်ပါသည်။ (၂-မှတ်)
(ဃ) ဝါကျဖြင့် အစိတ်ပုဒ်၏ ဝစနတ္ထမှတပါး အပေါင်းပုဒ်၏ ဝစနတ္ထဟူသော အဖို့တပါးကိုပြသောကြောင့် အဗျာပိတ, အပရိပုဏ္ဏေဒေါသကိုပယ်ပါသည်။ (၂-မှတ်)
(င) ဝါကျ စသဒ္ဒါနှစ်ခုထားရခြင်းအကြောင်း
သမ္ပသာဒနလက္ခဏာစ၌ စ-သဒ္ဒါဖြင့် သမ္ပက္ခန္ဒနလက္ခဏာကိုဆည်းသည်၊ သမ္ပသာဒနလက္ခဏာစ၌ စ-သဒ္ဒါသည် သမ္ပသာဒနလက္ခဏာကိုဆည်းသည်၊ ဤသို့ အညမည သမုစ္စည်းအနက်ကိုပြလို၍ စ-သဒ္ဒါနှစ်ခုထားသည်။ (၄-မှတ်)
နီအဖြေ- ၄။ သဒ္ဒဟန္တိ ဧတာယာတိ သဒ္ဓါ။ (၂-မှတ်)
သဒ္ဒဟန္တိ ဧတာယာတိ ဟူသော ဝိဂြိုဟ်ဝါကျသည် ဗျုပ္ပတ္တိမည်၏။ (၁-မှတ်)
သံပုဗ္ဗ ဓာဓာတ် အပစ္စည်းသည်လည်းကောင်း၊ ယုံကြည်ခြင်းကြိယာသကတ်သည်လည်းကောင်း ဗျုပ္ပတ္တိနိမိတ်မည်၏။ (၃-မှတ်)
သဒ္ဓါဟူသော ပုဒ်ပြီးနိဖ္ဇန္နသဒ္ဒါသည် ပဝတ္တိမည်၏။ (၁-မှတ်)
ယုံကြည်ခြင်းကြိယာ၏ တခုသည်တခုနှင့်တူသောအခြင်းအရာဟုဆိုအပ်သော ဇာတ်သည် ပဝတ္တိနိမိတ်မည်၏။ (၃-မှတ်)
မှတ်ချက်။ ။‘‘သံဝဏ္ဏေတဗ္ဗပုဒ်ကို အဖွင့်နှင့် အညီ ကိတ်ပုဒ်ကြံဆလျှက်’’ ဟု မေးခြင်းသည် (ဂ) ဝါကျ ဣန္ဒြိယံပုဒ်ကို မေးခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ မေးခွန်း၌ (ဂ) နှင့် (င) ကို မှား၍ စာစီထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
နီအဖြေ- ၅။ သာ-ကား ဣတ္ထိလိင်၊ ကညာဒိဂိုဏ်း၊ အာကာရန္တ၊ သဗ္ဗနာမ်ပုဒ်။
ဧဝ-ကား အလိင်၊ ဂဏဝိမုတ်၊ အကာရန္တ၊ နိပါတ်ပုဒ်။
အသဒ္ဓိယဿ-ကား နပုံလိင်၊ စိတ္တာဒိဂိုဏ်း၊ အကာရန္တ၊ တဒ္ဓိတ်နာမ်ပုဒ်။
အဘိဘဝနတော-ကား အလိင်၊ ဂဏဝိမုတ်၊ ဩကာရန္တ၊ အဗျယပုဒ်။
အဓိပတိယဋ္ဌေန-ကား ပုလ္လိင်၊ ပုရိသာဒိဂိုဏ်း၊ အကာရန္တ၊ သမာသ်နာမ်ပုဒ်။ တစ်ခုမှန် (၂) မှတ်စီ။
နီအဖြေ- ၆။ (က) ဝါကျဖြင့် သဒ္ဓါကို သဒ္ဒဟန္တိ ဧတာယာတိ သဒ္ဓါ ဟု ကရဏသာဓန ဝစနတ္ထပြု။ (အဘိဓာနတ္ထသံဝဏ္ဏနာ)
သဒ္ဓါ-၌ သံပုဗ္ဗ ဓာဓာတ်၏အဖြစ်၊ (ဒု-ဓာတုပဒ)
သံ-ဥပသာရပုဒ်၏ ဓာတွတ္ထဝိသေသက၊ (ဥပသဂ္ဂတ္ထ)
ဓာ-ဓာတ်၏ သဒ္ဒဟနအနက်ကိုဟော၊ (ဒု-ဓာတွတ္ထ)
အ-ပစ္စည်း ကာရဏသာဓနအနက်၌သက်။ (ဒု-ပစ္စယတ္ထ)
သမ္ပယုတ္တတရား (ဝါ) သဒ္ဓါနှင့်ပြည့်စုံသောပုဂ္ဂိုလ်တို့၏ ယုံကြည်ကြောင်း၏ အဖြစ်ကြောင့် သဒ္ဓါမည်၏ဟူသောအဓိပ္ပါယ်၊ (ဘာဝတ္ထ)
သံ-ပုဗ္ဗ ဓာ-ဓာတ် အ-ပစ္စည်း တီ- တေ- အာ ပစ္စည်းဖြင့်ပြီးသောကြောင့် ‘‘သံ-ဓာ’’ ဟူလိုလျက် နိဂ္ဂဟိတ်ကို နပြု ‘န’ ကို ဒပြု၍ သဒ္ဓါဟုရုပ်ပြီး၊ (ဘာဝတ္ထ)
အမှတ်ပေး။ ။ဓာတု၊ ဓာတွတ္ထ၊ ပစ္စယတ္ထ။ (၂-မှတ်စီ)
ကြွင်း (၁-မှတ်စီ)။
နီအဖြေ- ၇။ သဒ္ဓါသည် ဂဟေတဗ္ဗတ္ထ။ (၂-မှတ်)
သတ္တဇီဝ နှင့် ဣန္ဒြေမထိုက်သော ဖဿ၊ သညာ၊ စသည်တို့သည် နိဝတ္တေတဗ္ဗတ္ထ။ (၄-မှတ်)
ဣန္ဒြေထိုက်သော သတိ၊ ဝီရိယ စသော တရားတို့သည် အနုညာတတ္ထ။
(ဝါ) သဒ္ဓါ၏ အခြားအမည်ဖြစ်ကောင်းသော ဗိုလ်စသောဂုဏ်သည် အနုညာတတ္ထ။ (၄-မှတ်)
နီအဖြေ- ၈။ သာ-အရ သဒ္ဓါရ၏။
တို့သည် ဒဿနတ္ထ။
ယောနိသောမနသိကာရ၊ သဒ္ဓေယျဝတ္ထုတို့သည် ဒီပကတ္ထ။
နီဝရဏတို့ကို ပယ်ခွါခြင်း၊ ကိလေသာများ ဆုတ်နစ်သွားခြင်း၊ စိတ်ကြည်လင်ခြင်း စသည်တို့သည် ပကာသနတ္ထ။
ပုဗ္ဗေစ ကတပုညတာ စသော သမ္ပတ္တိစက် (၄)ပါးသည် ဝိဘာဝတ္ထ။
စိတ်ကြည်လင်သဖြင့် အလှူပေးခြင်း၊ သီလဆောက်တည်ခြင်း ဥပုဒ်စောင့်သုံးခြင်း၊ ဘာဝနာကမ္မဋ္ဌာန်းအားထုတ်းခြင်းစသော အကျိုးအဆက်ဆက်သည် အနုဘာဝတ္ထ။ (၂) မှတ်စီ။
နီအဖြေ- ၉။ ကာယဒရထဝူပသမလက္ခဏာ၊ ကာယဒရထနိမ္မဒ္ဒနရသာ။
ကာယဿအရိပ္ဖန္ဒသီတိဘာဝ ပစ္စုပဋ္ဌာနာ၊ ကာယပဒဋ္ဌာနာ။
နီအဖြေ- ၁၀။ ဟေတုကတ္တုဋ္ဌ-အရ သဒ္ဓါရ၏။ (၂-မှတ်)
သဒ္ဓကတ္တုဋ္ဌ-အရ သမ္ပယုတ္တဓမ္မ ရ၏။ (၂-မှတ်)
ဟေတုကတ္တုဋ္ဌ-အရ သဒ္ဓါသည်။ (၂-မှတ်)
သုဒ္ဓကတ္တုဋ္ဌ-အရ သမ္ပယုတ္တဓမ္မအား သဟဇာတပစ္စယသတ္တိဖြင့် ကျေးဇူးပြုပါသည်။ (၂-မှတ်)
ပြိုင်နိုင်သော ပစ္စယသတ္တိကား သဟကြီး (၄)၊ အညမည၊ သမ္ပယုတ္တ၊ ဣန္ဒြိယ၊ ပေါင်း (၇) ပစ္စည်း။ (၂-မှတ်)
