အပတ်စဉ် လေ့ကျင့်ခန်းစာမေးပွဲ
စာတန်း၊ ။ပါရာဇိကကဏ္ဍပါဠိအဋ္ဌကထာ (ပထမနေ့) ၁၃၈၁-ခုနှစ်၊ နယုန်လဆန်း (၁၅)ရက်၊ (၁၇-၆-၂၀၁၉) တနင်္လာနေ့ ခွင့်ပြုချိန်။ ။၄-နာရီ (နေ့လည် ၁၂-နာရီ မှ ညနေ ၄-နာရီ အထိ)
အောက်ပါ ပါဠိ, အဋ္ဌကထာတို့ကို အနက်ယောဇနာပါ။ အဌာနမေတံ ဘိက္ခဝေ အန၀ကာသော၊ ယံ တဿ ဘိက္ခနော ရာဂေန အင်္ဂဇာတံ ကမ္မနိယံ အဿ၊ ၊ အရဟံ သော ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု၊ အနာပတ္တိ ဘိက္ခဝေ တဿ ဘိက္ခုနော။ သရာမဟံ ဘန္တ၊ သန္တိ ဘန္တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ လဇ္ဇီနော ကုက္ကစ္စကာ သိက္ခာကာမာ၊ တေသံ အပ္ပမတ္တကေပိ ကုက္ကူစွဲ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တေသံ မယာ သန္ဓာယ ဘာသိတံ၊ တဉ္စ ခေါ အရည အပရိဂ္ဂဟိတံ။ ဘိက္ခု ဘိက္ခု အာဏာပေတိ “ဣတ္ထန္ဓာမံ ဘဏံ အဝဟရာ”တိ၊ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ သော အာဏာပေတွာ ဝိပ္ပဋိသာရီ န သာဝေတိ “မာ အဝဟရီ”တိ။ သော တံ ဘဏံ အဝဟရတိ၊ အာပတ္တိ ဥဘိန္န ပါရာဇိကဿ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ပါသေ ဗနံ့ သူကရံ “ပုရေ သာမိကာ ပဿန္တီ”တိ ထေယျစိတ္တော မုဉ္စိ။ တဿ ကုက္ကူစုံ အဟောသိ ။ပ။ အာပတ္တိ တံ ဘိက္ခု အာပန္နာ ပါရာဇိကန္တိ။ ဒိသာနဿ ဧတဒဟောသိ “ဣမေ တာဝ တိဏဘက္ခာ မိဂါ ဧဝံ ကီဠန္တိ၊ ဣမေ ပန သမဏာ ရာဇကုလေ ပဏီတာနိ ဘောဇနာနိ ဘုဉ္ဇတ္တာ မုဒုကာသု သေယျာသု သယမာနာ ကီဝ နာမ ကီဠိတံ န ကီဠိဿန္တီ”တိ။ နာဂရာဇာ တာဝဒေ၀ ကောဓာဘိဘူတော နိက္ခမိတ္တာ ထေရံ ဒိသွာ မကွဲ အသဟမာနော အန္တလိက္ခ အနေကာနိ ဘိသနကာနိ နိမ္မိနိ၊ တတော တတော ဘုသာ ဝါတာ ဝါယန္တိ၊ ရုက္ခာ ဆိဇ္ဈန္တိ၊ ပဗ္ဗတကူဠာနိ ပတန္တိ။ ဘဂဝါ ကိရဿ ဗောဓိမူလေယေဝ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝေါလောကေတွာ အနာဂတေ ဣမဿ ဒီပဿ သမ္ပတ္တိ ဒိသွာ ဧတမှာ အာရောစေသိ၊ “တဒါ မြွေ သဟာယော ဘဝေယျာသီ”တိ စ အာဏာပေသိ။ ထေရော အစိရပက္ကန္တဿ ရသော သုမနသာမဏေရံ အာမန္တေသိ “ဧဟိ တွံ သုမန ဓမ္မသဝနဿ ကာလံ ဃောသေဟီ”တိ၊ ဘန္တကိတ္တကံ ဌာနံ သာဝန္တော ယောသေမီတိ။ သကလံ တမ္ဗပဏ္ဏဒီပန္တိ။ ဧဝံ အစိန္တိယာ ဗုဒ္ဓါ၊ ဗုဒ္ဓဓမ္မာ အစိန္တိယာ။ အစိန္တိယေ ပသန္နာနံ၊ ဝိပါကော ဟောတိ အစိန္တိယော။ ရာဇာ ဂဟေတွာ သုဝဏ္ဏကဟေ မဓုရပ်သုံး အာကိရိတွာ ဂန္ဓကလလံ ပူရေတွာ ရောပေတွာ မဟာဗောဓိအာသန္နဌာနေ ဌပေသိ။ သဗ္ဗေသံ ပဿန္တာနံယေဝ စတုဟတ္ထပ္ပမာဏာ အဋ္ဌ တရုဏဗောဓိရုက္ခာ ဥဋ္ဌတိံသု။
01
တစ်ပုစ္ဆာလျှင် (၁၀)မှတ်စီ။
ပါရာဇိကဏ်အဖြေ နယုန်လပြည့်
၁။ဘိက္ခဝေ-ရဟန်းတို့ ယံ-ယေန ကာရဏေန- အကြင်အကြောင်းဖြင့်၊ တဿ ဘိက္ခုနော-ထိုရဟန်းအား၊ ရာဂေန ရာဂကြောင့်၊ အင်္ဂဇာတံ အင်္ဂါဇာတ်သည်၊ ကမ္မနိယံ ခံ့သည်၊ အဿ ဖြစ်ရာ၏၊ ဧတံ ကာရဏံ ဤအကြောင်းသည်၊ အဋ္ဌာနံ အကြောင်းမဟုတ်၊ အနဝကာသော အခွင့်မဟုတ်၊ ဘိက္ခဝေ ရဟန်းတို့၊ သော ဘိက္ခု သည်၊ အရဟံ ရဟန္တာတည်း၊ ဘိက္ခဝေ-တို့၊ တဿ ဘိက္ခုနော- အား၊ အနာပတ္တိ- အာပတ်မသင့်။။(ဝိ၊၁။သျ၊၁၀၉)
၂။ ဘန္တေ အရှင်ဘုရား၊ အဟံ-သည်။ သရာမိ အောက်မေ့၏ (ပဌမာဘိသိတ္တော- အဘိသိက်သွန်းပြီးသည်ဖြစ်၍ ရှေးဦးစွာ) ဘန္တေ အရှင်ဘုရား၊ လဇ္ဇိနော မကောင်းမှုကို ရှက်တတ်ကုန်သော၊ ကုက္ကုစ္စကာ အလို့လို့ရှိကုန်သော၊ သိက္ခာကာမာ သိက္ခာသုံးပါားအလိုရှိကုန်သော သမဏဗြာဟ္မဏာ- တို့သည်၊ သန္တိ ရှိကုန်၏၊ တေသံ- ထိုရဟန်းပုဏ္ဏားတို့အား အပ္ပမတ္တဆေကသုပိ အနည်းငယ်မျှတို့၌လည်း ကုက္ကုစ္စံ အလို့လိုသည် ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖြစ်၏ တေသံ ထိုရဟန်းပုဏ္ဏားတို့၏ တိဏကဋ္ဌောဒကဟရဏံ မြက်ထင်းရေကို ဆောင်ခြင်းကို သန္ဓာယ ရည်၍ မယာ သည် ဘာသိတံ ဆိုအပ်ပြီ တဉ္စခေါ၊ ထိုဒိန္နညေဝ-ဟူသောစကားကိုလည်း အရညေ တော၌ အပရိဂ္ဂဟိတံ မသိမ်းဆည်းအပ်သော မြက်ထင်းရေကို သန္ဓာယ-၍ ဘာသိတံ ဆိုအပ်၏။။(ဝိ၊၁။သျ၊၁၂၂)
၃။ ဘိက္ခု -သည်၊ ဘိက္ခုံ-ကို၊ ‘‘ဣတ္ထန္နာမံ ဤအမည်ရှိသော ဘဏ္ဍံ ကို၊ အဝဟရ- ခိုးလေလော့၊ ဣတိ -သို့၊ အဏာပေတိ စေခိုင်း၏ ဒုက္ကဋဿ -သို့၊ အာပတ္တိ ရောက်ခြင်းသည် ဟောတိ ၏။ သော ဘိက္ခု- သည် အဏာပေတွာ စေခိုင်းပြီး၍ ဝိပ္ပဋိသာရီ နှလုံးမသာယာသည်ဖြစ်လျှက် ၊ မာ အဝဟရီ မခိုးနှင့်တော့။ ဣတိ -သို့၊ န သာဝေတိ မကြား၊ သော ဘိက္ခု -သည်၊ တံ ဘဏ္ဍံ -ကို၊ အဝဟရတိ ခိုးဆောင်၏၊ ဥဘိန္နံ ခိုးစေသောရဟန်း, ခိုးသောရဟန်းနှစ်ပါးတို့အား၊ ပါရာဇိကဿ -သို့ ၊ အာပတ္တိ-သည်၊ ဟောတိ-၏။။(ဝိ၊၁။သျ၊၁၃၈)
၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန- ၌၊ အညတရော -သော၊ ဘိက္ခု -သည်၊ ပါသေ ကျော့ကွင်း၌ ဗန္ဓံ ဖွဲ့အပ်သော သူကရံ ဝက်သားကို ‘‘သာမိကာ ပိုင်ရှင်တို့သည် ပုရေ ပဿန္တိ မမြင်ကုန်မီ၊ (ဝါ) မမြင်ကုန်ခင်၊ (ဝါ) ရှေ့သို့မြင်ကုန်လတ္တံ့။’’ ဣတိ -သို့ ၊ ထေယျစိတ္တော ခိုးလိုသောစိတ်ရှိသည်ဖြစ်၍ မုဉ္စိ လွတ်၏ တဿ -ထိုရဟန်းအား ကုက္ကုစ္စံ -သည် အဟောသိ ဖြစ်၏ ။ ။ပ။ ဘိက္ခု- ရဟန်းး တွံ- သည်၊ ပါရာဇိကံ -မည်သော အာပတ္တိံ- သို့ အာပန္နာ ရောက်ပြီ။ ဣတိ-သို့ အဝေါစ မိန့်တော်မူ၏။(ဝိ၊၁။သျ၊၁၄၈)
၅။ ဒိသွာန မြင်သောကြောင့် အဿ တိဿကုမာရဿ -အား၊ ဧတံ -ဧသော ဤသို့သဘောရှိသော ဝိတက္ကော အကြံသည် အဟောသိ -ပြီ၊ ကိံ -ကော အဘယ်သို့သော ဝိတက္ကော -သည်။ အဟောသိ ဖြစ်သနည်း ‘‘တိဏဘက္ခာ မြက်သာလျှင် အစာရှိကုန်သော (ဝါ) မြက်ကိုသာလျှင် စားရကြကုန်သော ဣမေ-မိဂါ ဤသမင်တို့သည် ဧဝံ ဤသို့ ။ (တစ်နည်း) ဧဝံ -ဣမာယ -စိတ္တကီဠာယ ဤဆန်းကြယ်သောကစားခြင်းဖြင့် တာဝ ကီဠန္တိ ကစားကြတုံသေး၏ ရာဇကုလေ မင်း၏အိမ်တော်၌ ပဏီတာနိ မွန်မြတ်ကုန်သော ဘောဇနာနိ -တို့ကို ဘုဉ္စိတွာ စားကြကုန်ပြီး၍ မုဒုကာသု နူးညံ့ကုန်သော သေယျာသု အိပ်ယာတို့၌ သယမာနာ အိပ်ကြရကုန်သော ဣမေ ပန သမဏာ ဤရဟန်းတို့သည်ကား ကိံဝ အဘယ်မှာလျှင် ကီဠိတံ ကစားခြင်းကို န ကီဠိဿန္တိ နာမ မကစားကုန်ပဲရှိကုန်တဲ့အံ့နည်း။’’ ဣတိ ဧသော -သော ဝိတက္ကော သည်၊ အဟောသိ၊ သတည်း။ (မအူ၊၁။၃၂၆)
၆။နာဂရာဇာ -သည်၊ တာဝဒေဝ ထိုကြားကြကုန်ပြီးရာဖြစ်သော ခဏ၌ပင်လျှင် ကောဓာဘိဘူတော အမျက်သည် နှိပ်စက်အပ်သည် ဟုတွာ -၍ နိက္ခမိတွာ ထွက်၍ ထေရံ -ကို ၊ ဒိသွာ မြင်၍ မက္ခံ အမျက်ကို အသဟမာနော သည်းမခံနိုင်သည် ဟုတွာ -၍ အန္တလိက္ခေ ကောင်းကင်၌ အနေကာနိ တစ်ခုမဟုတ် ကုန်သော ဘိံသနကာနိ ကြောက်ခြင်းကို ဖြစ်စေတတ်ကုန်သော အာရမ္မဏာနိ အာရုံတို့ကို နိမ္မိနိ ဖန်ဆင်းပြီ တတော ဒိသတော ထိုထိုအရပ်မျက်နှာမှ ဘုသာ ပြင်းစွာကုန်သော ဝါတာ လေတို့သည် ဝါယန္တိ လာကုန်၏ ရုက္ခာ သစ်ပင်တို့သည် ဆိဇ္ဇန္တိ ပြတ်ကုန်၏ ပဗ္ဗတကူဋာနိ တောင်တို့၏ အထွဋ်တို့သည် ပတန္တိ ကျကုန်၏။ (ဝါ) ပြိုကုန်၏‘။ (မအူ၊၁၃၆၆)
၇။ဘဂဝါ -သည် အဿ သက္ကဿ ထိုသိကြားမင်းအား ဗောဓိမူလေယေဝ ဗောဓိပင်၏ အနီး၌ပင်လျှင် ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ -ဣန္ဒြိယပရောပရိယတ္တိဉာဏ်, အာသယာနုသယဉာဏ်တည်းဟူသော ဗုဒ္ဓစက္ခုဖြင့် လောကံ သတ္တလောကကို ဝေါလောပေတွာ ကြည့်တော်မူပြီး၍ အနာဂတေ-သော၊ ကာလော အခါ၌ ဣမဿ ဒီပဿ- ဤသီဟိုဠ်ကျွန်း၏ သမ္ပတ္တိံ ပြည့်စုံခြင်းကို ဒိသွာ -၍ ဧတမတ္ထံ ၊( အနာဂတေ မဟိန္ဒော နာမ ဘိက္ခု တမ္ဗပဏ္ဏိဒီပံ ပသာဒေဿတိ -ဟူသော) ဤအကြောင်းကို အာရောစေသိ စ ကိရ မိန့်တော်မူလည်း မိန့်တော်မူခဲ့ပြီးသတတ်၊ တံ သက္ကံ ထိုသိကြားမင်းကို ‘‘တဒါ တသ္မိံ ကာလေ ထိုအခါ၌ တွမ္ပိ သင်သိကြားမင်းသည်လည်း မဟိန္ဒဿ နာမ -သော ဘိက္ခုနော -၏ သဟာယော အဖော်သည် ဘဝေယျာသိ ဖြစ်ရစ်လော။’’ ဣတိ သို့၊ အာဏာပေသိ စ ကိရ -စေတောမူလည်း စေတော်မူခဲ့ပြီးသတတ်။ (မအူ၊၁။၃၈၈)
၈။ထေရော မထေရ်သည် ရညော မင်းသည် အစိရပက္ကန္တဿ ဖဲသောမင်းအား မကြာမြင့်သည်ရှိသော် (ဝါ) မကြာမြင့်သေးသော ဖဲခြင်းရှိသည်ရှိသော် (ဝါ) ဖဲ၍ မကြာမြင့်မီ သုမန သာမဏေရံ -ကို အာမန္တေသိ -ပြီ ကိံ -သို့ ၊ အာမန္တေသိ -သနည်း ‘‘ သုမန၊ သုမန ဧဟိ-လာခဲံလော တွံ သည် ဓမ္မသဝနဿ တရားတော်ကိုနာခြင်း၏ ကာလံ အခါကို ဃောသေဟိ ကြွေးကြော်လိုက်လော ဣတိ -သို့ အာမန္တေသိ -သတည်း၊ ဘန္တေ အရှင်ဘုရား အဟံ ငါသည် ကိတ္တကံ အဘယ်မျှလောက်သော အတိုင်းအရှည်ရှိသော ဌာနံ အရပ်ကို သာဝန္တော ကြားစေလျှက် ဃောသေမိ ကြွေးကြော်လိုက်ရပါအံ့နည်း ဣတိ- သို့ အာာဟ လျှောက်ပြီ သုမန -သုမန ၊ သကလံ အလုံးစုံသော တမ္ဗပဏ္ဏိ ဒီပံ သီဟိုဠ်ကျွန်းကို သာဝေန္တော ကြားစေလျှက် ဓမ္မသဝနဿ - ၏ ကာလံ -ကို ဃောသေဟိ -လော။ ဣတိ -သို့ အာဟ- မိန့်ဆိုပြီ။
၉။ဧဝံ -သို့ ၊ (ဝါ) ဤသို့ အကြင်အကြင်ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသောနည်းဖြင့်၊ ဗုဒ္ဓါ- မြတ်စွာဘုရားတို့ကို၊ အစိန္တိယာ- မကြံအပ်ကုန်၊ ဗုဒ္ဓဓမ္မာ- မြတ်စွာဘုရား၏ ဂုဏ်တော်တို့ကို၊ အစိန္တိယာ -ကုန်၊ အစိန္တိယေ - အစိန္တိယေသု- မကြံအပ်ကုန်သော- ဗုဒ္ဓေသု -ိတို့၌၊ အစိန္တိယေ အစိန္တိယေသု -ကုန်သော၊ ဗုဒ္ဓဓမ္မေသု -တို့၌၊ ပသန္နာနံ- ကြည်ညိုကုန်သော၊ ပုဂ္ဂလာနံ -တို့အား၊ အစိန္တိယော မကြံအပ်သော၊ ဝိပါကော- အကျိုးသည်၊ ဟောတိ -၏။ (မအူ၊၁။၄၄၉)
၁၀။ ရာဇာ-သည်၊ ဂဟေတွာ- ယူ၍၊ သုဝဏ္ဏကဋာဟေ- ရွှေဖျဥ်းအိုး၌၊ မဓုရပံသုံ- ချိုသောမြေမှုန့်ကို။ အာကိရိတွာ- လောင်း၍၊ ဂန္ဓကလလံ -နံသာရေကို၊ ပူရေတွာ- ပြည့်စေ၍၊ ရောပေတွာ- စိုက်၍၊ မဟာဗောဓိအာသန္နဋ္ဌာနေ-မဟာဗောဓိ၏ အနီးဖြစ်သော အရပ်၌၊ ဌပေသိ -ထားပြီ၊ သဗ္ဗေသံ- အလုံးစုံကုန်သော သူတို့သည်၊ ပဿန္တာနံယေဝ- မြင်ကုန်စဥ်ပင်လျှင်၊ စတုဟတ္ထပမာဏာ -လက်လေးသစ်အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော၊ အဋ္ဌ- ရှစ်ခုကုန်သော၊ တရုဏဗောဓိရုက္ခာ- ပျိုကုန်သောဗောဓိပင်တို့သည်၊ ဥဋ္ဌဟိံသု၊ ပေါက်ကုန်ပြီ။ (မအူ၊ ၁။၄၈၆)
No comments:
Post a Comment